Alle CBR-producten zijn vanaf januari 2013 BTW-vrij. Dat komt omdat het CBR wordt omgevormd van een privaatrechtlijke zbo tot een zogenaamde publiekrechtelijke zbo (zelfstandig bestuursorgaan). De nieuwe structuur brengt echter ook andere grote gevolgen voor de berekening van de CBR-tarieven met zich mee. Daardoor gaan de BTW-loze prijzen van praktijkexamens omhoog.

Door de wijziging zijn consumenten uiteindelijk minder geld kwijt voor een examen. Rijscholen, die praktijkexamens inkopen voor leerlingen, hoeven voortaan over het examendeel ook geen BTW meer te heffen aan de leerling. Dat hoeft dan alleen nog maar over de bijkomende kosten die een rijschool maakt voor een praktijkexamen, zoals autohuur en administratiekosten.

Inkoop CBR

“Een nadeel hiervan is dat CBR straks de betaalde BTW over inkopen niet meer kan verrekenen met de ontvangen BTW”, licht CBR-woordvoerder Coen Sleddering toe. Daardoor zullen de inkoopkosten voor het CBR stijgen. Voorbeelden hiervan zijn betalingen voor huren en onderhoud van onroerend goed, voertuigen, inventaris, computers, etc.

“Het afgelopen half jaar heeft het CBR intensief overleg gevoerd met het ministerie over de kostenopbouw van de CBR-producten”, vertelt Sleddering. “Ook is er een inschatting gemaakt van de omzet en de kostenontwikkeling voor de komende jaren. Op basis daarvan stelt de minister de uiteindelijke tarieven vast. Die worden in oktober bekend gemaakt.”

Kosten CBR

Omdat de organsiatie straks zo’n publiekrechtelijke zbo is, moeten de prijzen gebaseerd zijn op de ‘werkelijke kosten’ die kunnen worden toegewezen aan een product. Sinds de jaren ’90 zijn de examentarieven jaarlijks aangepast op basis van een vaste indexatie.

“De daadwerkelijke kostenontwikkeling heeft er echter in geresulteerd dat arbeidsintensieve producten, zoals de praktijkexamens, nu verliesgevend zijn”, zegt Sleddering. “Producten met een lage arbeidsinzet, zoals theorie-examens, zijn winstgevend. Tot nu toe werd het één met het ander gefinancierd. Maar dat mag straks niet meer.”

Derde rijbewijsrichtlijn

Ook leiden volgens het CBR economische ontwikkelingen, de effecten van de implementatie van Europese regelgeving en de noodzaak om te blijven investeren in de kwaliteit van de dienstverlening tot een kostenstijging.

Rijscholen en leerlingen hoeven volgens het CBR niet bang te zijn dat er onredelijk hoge kosten gerekend worden. Sleddering: “Het ministerie heeft voldoende inzicht en vergelijkingsmatriaal van andere zbo’s om kritisch naar onze berekeningen en voorstellen te kijken. En de overheid let met name op de lasten van de burger. Dus niet alleen vanuit ons zelf ,maar ook vanuit de overheid is de roep om efficiency en kostenbeheersing zeer groot.”

Praktijkexamen

Hoewel de prijs van praktijkexamens exclusief BTW dus omhoog gaat, zullen de totale lasten voor de leerling lager worden, zegt Sleddering. “De burger betaalt nu 94,75 incl BTW. De BTW gaat er af, en die kostprijs herschikking komt erbij. Maar dat is minder dan de BTW die er af gaat. En dus wordt het rijexamen voor de burger goedkoper.”

De rijscholen, die het praktijkexamen inkopen voor leerlingen, moeten er dus wel rekening mee houden dat er op een aantal onderdelen wel BTW verrekend moet worden, maar op het examendeel niet. Dat betekent dat hij op zijn factuur aan de leerling inzichtelijk moet maken over welk deel wel btw zit (eigen kosten, zoals administratie, uren en lesautohuur) en welk deel niet (praktijkexamen).

Zbo

Zbo’s zijn organisaties die binnen een wettelijk kader zelfstandig overheidstaken uitvoeren en geen onderdeel uitmaken van een ministerie. De minister  van Infrastructuur en Milieu krijgt met deze aanpassing meer te zeggen over het CBR. Het gaat onder meer om de bevoegdheid tot benoeming en ontslag van bestuur en goedkeuring van begroting, tarieven en jaarrekening.

Bart Pals