‘Stel het filmen van de rijles centraal in de rijopleiding’

Rijinstructeurs hebben in het begin soms nog wat argwaan, maar bij Jaap Speelziek Rijopleidingen weten ze het zeker; het filmen van de rijles komt centraal te staan in de rijopleiding. De vele voordelen die het terugkijken van de verschillende situaties biedt, kan een doorbraak betekenen, zo denkt Joël Speelziek. “Het is wachten tot het moment dat het CBR de camera ook gaat toestaan bij het praktijkexamen.”

Het familiebedrijf uit Ede wordt al bijna een halve eeuw van generatie op generatie doorgegeven. De jongste Speelziek, Joël, deed ruim 10 jaar geleden zijn intrede in het familie bedrijf. Instructie geeft hij in principe niet meer. “Maar ik heb wel alle WRM-certificaten. Ik wil zowel richting mijn klanten als richting mijn personeel weten waar ik het over heb.”

Eigen koers

In die tien jaar heeft Speelziek de branche flink zien veranderen. De toetreding van cowboys tot de branche heeft de koers van het familiebedrijf echter nooit beïnvloed. “Op de afdeling Transport nemen we collega’s aan met minimaal vijf jaar werkervaring, en dat gaat erg goed. In de prijzenslag zijn we niet meegegaan; met alle cursussen, bijscholingen en opleidingen hebben we onze eigen koers gevaren.”

Dat kon Speelziek zich veroorloven op basis van de gevestigde naam in de regio. “De familienaam bestaat al sinds jaar en dag, mensen kennen ons”, legt de eigenaar uit. “Dat is verreweg het belangrijkste. We zijn een vertrouwde partij. Dat blijkt ook uit het feit dat we officieel DAF-partner zijn. Zo’n groot concern gaat niet zomaar met iedereen in zee.”

Speelziek is er iedere dag mee bezig om de capaciteiten van zijn personeel maximaal te benutten. Hij zoekt bij zijn collega’s naar motivatie vanuit hun werkverleden en stimuleert ze om zichzelf te blijven verbeteren. “Zo hebben we recentelijk alle B-instructeurs ook de mogelijkheid gegeven hun WRM-certificaat voor BE te halen. Ze moeten zichzelf verdiepen, ook met het oog op de toekomst. En vooral doen wat ze leuk vinden, anders is het snel klaar.”

Vernieuwingen

Speelziek is doorlopend op zoek naar vernieuwingen. Toen hij bij Peter Claassen de dubbele bedieningen in liet bouwen in nieuwe voertuigen, viel zijn oog op de Lescam. Na wat uitleg hakte hij snel de knoop door en liet hij de camera op het dashboard, die zowel de verkeerssituatie als de binnenzijde van de auto registreert, in alle voertuigen inbouwen. “Ik zag een goed product, een toevoeging voor de rijles”, vertelt hij.

Zijn personeel was aanvankelijk een stuk minder enthousiast over de vernieuwing. Zij zagen de lescam als een controlemiddel en daarmee inperking van hun privacy tijdens het werk. “Dat was een inschattingsfout. Maar ik had er nog nooit op die manier over nagedacht. Ik zag het alleen als perfecte toevoeging aan de rijles”, vertelt de opleider.

Enthousiast

Vier instructeurs zagen direct de toegevoegde waarde van de camera tijdens de rijles. “Ik heb Peter Claassen toen voor iedereen een workshop laten verzorgen over de ins en outs van de lescam”, vertelt Speelziek. “Zo kunnen die jongens er volop mee aan de slag. Dan laat ik ze tijdens de personeelsmeeting vertellen aan hun collega’s hoe je er je voordeel mee kunt doen.”

Speelziek wilde toch iets met de weerstand doen, en dus kwam hij overeen om de geluidsregistratie uit te zetten en alleen de videobeelden te bewaren. Hij ziet erg veel perspectief voor het kleine apparaatje. “Alle discussies verdwijnen, bijvoorbeeld wanneer een leerling claimt goed gekeken te hebben en de rijinstructeur ziet van niet. Dan kunnen ze het zo samen terugkijken.”

Ook richting de ouders is het een ideaal hulpmiddel, zegt Speelziek. “Ouders zien hun kind snel als perfecte leerling. Als hij of zij dan meer rijlessen nodig heeft, moeten we met woorden uitleggen waarom hij nog niet op examen kan. Nu kunnen we gewoon beelden laten zien om te tonen waarom iemand nog niet rijvaardig genoeg is.”

Onderscheid

De lescam zit bij de opleider uit Ede en omgeving nu in zes personenauto’s, twee vrachtauto’s en twee tractoren ingebouwd. Speelziek denkt zich er in de nabije toekomst op alle fronten mee te kunnen onderscheiden en is vastberaden het in zijn marketing in te zetten wanneer zijn rijinstructeurs gewend zijn om ermee te werken. “Het is nu nog meer een hulpmiddel, en het is straks een leermiddel dat centraal staat in de opleiding. Dan kan bijvoorbeeld ook huiswerk meegegeven worden.”

Problemen rondom privacy lijken zichzelf ook op te lossen. Het is de bedoeling dat iedere leerling een eigen sd-kaartje met de beelden van zijn rijles meekrijgt. Het systeem bewaart daarnaast niets waar je geen opdracht toe geeft. Toch verwacht hij niet dat het voor iedere rijschool gemakkelijk is om alle rijinstructeurs met de lescam te laten werken. “Mijn koers is daarin duidelijk; we gaan gebruikmaken van deze innovatieve middelen welke geboden worden.”

Praktijkexamen

De lescam mag bij het CBR nog niet worden gebruikt. Speelziek vindt dat niet meer van deze tijd. “Een bijscholing of examen kost soms honderden euro’s, dat is een flinke investering. Dan heeft de kandidaat er best recht op om te zien waarom hij dan gezakt is. En wanneer iemand dan onrechtmatig gezakt is, kan dit worden rechtgetrokken.”

Het vergemakkelijkt ook het vervolg van een rijopleiding na een slecht vergaan examen. “Bijvoorbeeld bij het tractorexamen, waar het nooit mogelijk is om mee te rijden. Als je tijdens de evaluatie als instructeur kunt zien waar het op misgaat tijdens het examen kun je daar veel gemakkelijker op inspelen dan wanneer de examinator dat opschrijft of vertelt. Dat levert voordelen op en betere kansen op een geslaagde poging bij het volgende examen.”

Lars Verpalen

Lees ook: Nieuwe dimensie aan rijles met toevoeging van lescam