‘Meerderheid van rijinstructeurs weet niet wat coachen is’
De recensies van zijn leerlingen zijn lovend en zijn slagingspercentage steeg binnen no-time van 55 naar 80 procent. Roy Somer dankt deze goede resultaten naar eigen zeggen aan de overstap van instructie geven naar coachen. En die overstap zouden volgens hem alle rijinstructeurs moeten maken. “Je moet leerlingen zelf laten nadenken over een oplossing achter het stuur.”
Somer heeft bij de politie de instructeursopleiding doorlopen en is in het verleden professioneel bokser geweest. 35 jaar geleden stapte hij in de rijschoolbranche, maar pas sinds kort heeft hij zijn manier van lesgeven drastisch omgegooid naar wat hij de ‘Unique Coaching Method’ (UCM) noemt. Deze methodiek heeft hij uitgevonden en doorontwikkeld en hij hoopt deze veranderslag over te kunnen brengen op zoveel mogelijk collega-instructeurs.
Instructie vs. coachen
Vanuit zijn ervaring als praktijkbegeleider en rijinstructeur is, naar de mening van Somer, de opleiding teveel op instructie gericht en te weinig op coaching. “Veel rijinstructeurs weten daardoor niet wat coachen echt inhoudt. Terwijl die manier van lesgeven, waarbij de focus op de lange termijn ligt en het zelf oplossingen laten bedenken door leerlingen, veel effectiever is.”
Somer dacht dat hij met zijn 30 jaar ervaring de rijinstructie wel onder de knie had. Tot hij Mamoun el Loukili tegenkwam. Hij vertelde hem over motivational interviewing en de manier waarop coaching kan bijdragen aan educatie. “Leerlingen worden veel te lang aan het handje gehouden. Je moet ze zelf laten nadenken. Vanuit dat oogpunt hebben wij toen UCM ontwikkeld.”
Unique Coaching Method
De methode is gericht op het uitlokken van verandertaal bij de leerling. Oplossingen worden hem of haar dus niet aangedragen, maar komen uit henzelf. “Dat doen we door middel van motivational interviewing”, legt Somer uit. “Daarbij gebruiken we een aantal technieken. Het draait om observeren, complimenteren, samenvatten, reflectief luisteren en het stellen van open vragen.”
Al deze aspecten zijn erop gericht om de leerling zelf te laten nadenken, vertelt Somer. “Tijdens het rijexamen komen ze onder druk te staan, en op dat moment moeten ze kunnen terugvallen op hun langetermijngeheugen, op gewoonten en automatismen. Maar dat gebeurt tijdens de huidige vaak situationeel ingestoken rijlessen niet. We leren niet autorijden, we geven examentraining. Daar ligt het probleem.”
‘Doe dit anders’
De oplossing ligt in de manier waarop feedback met de leerling wordt behandeld. Dat moet niet met bewoordingen als ‘doe dit anders’, vertelt Somer. “Je vraagt: ‘klopt het dat ik dit of dat gezien heb?’ Als je stelt: ‘waarom heb je dat gedaan?’, dan laat je de leerling zichzelf verantwoorden, oftewel verdedigen. En dan leert hij niets meer.”
Somer geeft een ander voorbeeld van een leerlinge die tijdens de les 60 kilometer per uur reed op een 80 km-weg. “Ik vroeg: ‘gaat het lekker?’ ‘Ja, prima’, zei ze. ‘Mooi, vind ik ook’, antwoordde ik. ‘We hebben wel veel auto’s achter ons’, zei ik haar. ‘Ja, dat klopt wel’, reageerde ze. ‘Kunnen we dat oplossen?’ ‘Ja, we kunnen naar een weg gaan waar de snelheid lager ligt’, was haar reactie.”
Daarmee wil Somer aangeven dat de fout eigenlijk bij hem als instructeur lag. “Ik was bezig met wat ze volgens mij wel moest kunnen in plaats van afstemmen waar zij aan toe was. Deze dame was nog niet klaar om met deze snelheid veilig te rijden. Op een 50 km-weg in de bebouwde kom presteerde ze vervolgens prima. Je moet het stapje voor stapje aanpakken. Dan bouwt zo iemand vertrouwen op.”
Legaal moordwapen
Voor het toepassen van de UCM hoeft een rijinstructeur niet eens overdreven goede communicatieve vaardigheden te hebben, stelt de instructeur. Het gaat om het toepassen van de in de methode aangereikte tools. “Ik hoop dat ik rijinstructeurs hierover aan het denken kan zetten. Als je geld wil verdienen in dit vak, moet je meetbare kwaliteit leveren. Geen rondjes rijden, maar echt coachen.”
Om een extra inkijkje te geven in die manier van lesgeven geeft Somer 25 mei een introductieseminar ‘Succesvol coaching’ in Nieuwegein. Hij hoopt dat rijinstructeurs elkaar meer gaan steunen om de kwaliteit van de branche omhoog te krikken. “Het is nu allemaal ‘ikke, ikke’, terwijl de kwaliteit achteruit holt en de auto steeds meer een legaal moordwapen wordt. Het was voor mij ook een uitdaging om na 30 jaar het roer om te gooien, maar iedereen plukt er de vruchten van.”
Lars Verpalen
hoe aanmelden, eventuele kosten ?
Idd. Dat is de manier waarop ik al jaren werk. De kandidaat dingen laten ervaren. Open vragen stellen, bijsturen. Inspelen op wat mijn kandidaat wel kan en niet kan. Zoveel mogelijk zelfstandigheid geven. Dit natuurlijk wel met een logische opbouw van makkelijk naar steeds moeilijker. Met deze technieken haal ik jaren een slagingspercentage van rond de 65-70%. Dit met een les gemiddelde van minder dan 40 lessen. Er is niks nieuws onder de zon.
Beste Roy, Ik ben Anjo Joostens, aangenaam. Ik heb uw verhaal gelezen en u bent inderdaad op de goede weg. In 2010 schreef ik een soortgelijk verhaal in het blad rijinstructie, dit naar aanleiding van mijn onderzoek tussen 2001 en 2011. Ook ik had met die vinding veel hogere resultaten. Uw vinding is dus niet nieuw. Sterker nog, het blijft niet alleen bij betere coaching. De rijbewijsleerlingen denken namelijk in levels en zijn daar procesmatig mee bezig.
Deze levels heb ik met rijonderwijs in kaart gebracht. Hoge school Windesheim had daar eind 2015 een project van gemaakt, deze is inmiddels afgerond. Op dit moment ben ik bezig om de site op de achtergrond aan het inrichten. Ik heb een officiële uitnodiging in de tweede Kamer om tijdens een commissievergadering deze innovatie te gaan bespreken. Voor nu is het al mogelijk om een online inschatting te doen over hoeveel rijlessen een rijbewijsleerling nodig heeft.
Dit kan op basis van een instapleveltest. Daarna wordt het voor de rijbewijsleerling mogelijk om via de online leveltesten inschattingen te maken waar ze staan en wat ze nog kunnen leren. Deze leveltesten komen exact overeen met de rijlessen in de praktijk. We gaan dit vanuit een onafhankelijke kennisinstituut aansturen. De consument gaan wij met de juiste voorlichting van te voren benaderen. Op deze wijze denken wij een kwaliteitsslag op het gebied van verkeersveiligheid te kunnen maken.
Top manier van werken en leuk, zowel voor mij als mijn leerlingen. Doe het al jaren zo. Je krijgt zo in ieder geval iemand die zelf uit de voeten kan na het halen van zijn rijbewijs.
Het lijkt mij heel interessant om deze seminar bij te wonen!
– Waar kan ik mij aanmelden?
– En wat zijn de eventuele kosten?
@ rijschool Dhr Joostens spreekt hier vanuit ervaringsdeskundigheid binnen het Kennisinstituut en niet uit naam van een gewezen rijschool! Een van de problemen van de branche is hieruit zichtbaar, het schoppen tegen elkaar in plaats van samenwerking om de kwaliteit te verhogen. Door dit gedrag blijft iedereen op zijn eilandje en is kwaliteitsverhoging onmogelijk.
Dit artikel en reacties zijn onderschrijving van de problematiek in de branche. Rijinstructie zit aan zijn plafond en iedere serieuze instructeur ziet de tekortkomingen en ontwikkelt een eigen methode met goede resultaten voor hun leerlingen. Zoveel instructeurs, zoveel methodes. Deze zijn niet meetbaar voor IBKI om de kwaliteit te beoordelen dus toetsen zij op een basisniveau terwijl dat niet correspondeert met de manieren van lesgeven van velen (toneelstuk).
Naast allerlei persoonlijke kleine initiatieven van instructeurs is er, vanuit het Kennisinstituut overkoepelend, het Rijonderwijs met bijbehorend Keurmerk ontwikkeld. Rijonderwijs is binnenkort te volgen voor de consument en ook voor de rijinstructeur. Het bijbehorende Keurmerk zorgt ervoor dat de kwaliteit gecontroleerd wordt en verhoogd door o.a. een samenwerking met het Kennisinstituut en de instructeurs van het Keurmerk.
Naast allerlei persoonlijke kleine initiatieven van instructeurs is er, overkoepelend vanuit het Kennisinstituut, het Rijonderwijs met bijbehorend Keurmerk ontwikkeld. Rijonderwijs is binnenkort te volgen voor de consument en ook voor de rijinstructeur. Het bijbehorende Keurmerk zorgt ervoor dat de kwaliteit gecontroleerd wordt en verhoogd door o.a. een samenwerking met het Kennisinstituut en de instructeurs van het Keurmerk. Vragen kunt u stellen via Verkeersprolink naar mijn Twitteraccount
@Roy Somer Bij deze ook voor u de mogelijkheid om via ons, uw visie te delen en mogelijk mee te laten gaan in het concept Rijonderwijs. In tegenstelling tot andere organisaties willen wij graag initiatieven uit de branche van ervaringsdeskundigen mee laten wegen binnen het Rijonderwijs. Samen staan we sterk in de kwaliteitsverhoging!
een hoop onzin , en weer een aantal mensen die proberen hier weer geld uit te slaan.
de geschiedenis blijft met dit soort figuren zich herhalen.
Als je je werk goed doet en de leerling op diversen manieren leert dan komt het resultaat vanzelf.
Er zijn twee interessante boeken over coaching (in het Engels) voor rijinstructeurs:
+ Come to Coaching – Coaching for driver development: a practical guide for ADIs (geschreven door Lynne Barrie, 2010) en
+ Can Drivers Really Teach Themselves (geschreven door Ian Edwards, 2011).
Naar mijn mening zijn deze twee boeken verplichte leesvoer voor serieuze rijinstructeurs.
Uitspraak van de UK coach-expert Ian Edwards over coaching:
“Coaching is a voluntary process – the student needs to engage. That said, coaching should be a conversation and should occur in away that the student simply feels this is normal and should not really be aware that they are being coached. Don’t try to coach all of the time, alter your approach based on the students need and what is being learnt. One of the key considerations is the student’s energy levels – being coached is tiring.”