CBR laat opvallend genoeg Cito vragenbank doorlichten

Een samenwerkingsverband van Cito en Universiteit Twente (RCEC) gaat de vragenbank van het theorie-examen onderzoeken op ongewenste voorspelbaarheid. Dit onderzoek had het CBR aangekondigd naar aanleiding van het grote aantal kandidaten dat momenteel met ezelsbruggetjes slaagt voor het examen. De keuze voor deze onderzoekspartij is opvallend, aangezien het Cito ook vertegenwoordigd is in het college dat alle huidige theorievragen heeft beoordeeld. Daarbij wilde het CBR aanvankelijk het onderzoek laten uitvoeren door een organisatie onafhankelijk van Cito vanwege eerdere onderzoeken die door de toetsinstantie bij het CBR zijn uitgevoerd.

Door onbedoelde structuren is het momenteel mogelijk om te slagen voor het theorie-examen met behulp van trucjes en ezelsbruggetjes als ‘Staat er in de vraag het woordje ‘invloed‘, dan is het antwoord altijd ‘ja‘. Het CBR kondigde na deze berichtgeving een aantal maatregelen aan, waaronder een doorlichting van de ruim 4000 vragen door een externe partij.

Dubieus

De keuze voor die partij is nu gevallen op het Research Center voor Examinering en Certificering (RCEC), bestaande uit voornamelijk onderzoekers van Cito en promovendi van de Universiteit Twente. En dat mag best opvallend heten. In de opdrachtomschrijving voor het onderzoek stelde het CBR nog nadrukkelijk:

“Vanwege eerdere onderzoeken, die door Cito zijn uitgevoerd, wordt het onderzoek uitgevoerd, door medewerkers die onderdeel zijn van een organisatie die onafhankelijk is van Cito. Of u kunt de onafhankelijkheid op een andere manier garanderen/waarborgen.”

De onafhankelijkheid is met de keuze voor Cito toch niet in het geding, vertelt CBR-woordvoerder Irene Heldens. “In de opdracht aan RCEC is opgenomen dat het onderzoeksteam niet eerder betrokken is geweest bij opdrachten van CBR door Cito. Daarnaast bestaat de hoofdmoot van RCEC uit mensen van de Universiteit Twente.” Echter wijzen stukken erop dat Anton Beguin, wetenschappelijk directeur van Cito, hoofdelijk betrokken was bij de offerte van RCEC voor dit onderzoek.

Beoordelen examenvragen

Alle theorie-examenvragen worden beoordeeld door het college van deskundigen. Zij keuren een nieuwe vraag goed of af. De commissie bestaat uit vier personen, waaronder een toetsexpert van Cito. Dat betekent dat alle vragen die Cito nu gaat onderzoeken, al een keer beoordeeld zijn door iemand van Cito. “De leden van het college van deskundigen zitten in het college op persoonlijke titel”, zegt Heldens daarover.

Vanuit het CBR is er een begeleidingscommissie samengesteld voor dit onderzoek. Zij volgen en controleren de vorderingen van het onderzoek. Op voordracht van brancheverenigingen BOVAG, FAM en VRB neemt er één onderzoeker van onderzoeksbureau ICE zitting in deze commissie. De andere vier leden van de commissie werken bij CBR/CCV.

Het onderzoek moet voor de zomer worden afgerond.

Lars Verpalen