Via de linkerbaan op de snelweg kom je het snelst door een file heen. Vergeleken met de langzaamste baan – vrijwel altijd de rechterbaan – kan dit op een traject van vijf kilometer wel 4 tot 6 minuten schelen. Oeverloos van baan wisselen is dan weer een stuk minder effectief. 

Dat blijkt uit recent onderzoek van de Nationale Databank Wegverkeersgegevens (NDW). Op vier trajecten in Nederland werd het fileverloop voor een langere periode onderzocht om te achterhalen wat de beste tactiek in de file is.

Trajecten

Om de rijstrookvraag feitelijk te benaderen, analyseerden de onderzoekers de ochtendspits van vier trajecten: de A12-trajecten Bodegraven-Nieuwebrug, Nieuwebrug-Woerden en Woerden-Harmelen, elk met vier rijstroken, en het A27-traject Geertuidenberg-Werkendam, met twee rijstroken. Het betrof in totaal 64 ochtendspitsen (6-10 uur): die van de maandagen, dinsdagen en donderdagen in de periode januari tot en met mei 2016.

Binnen die ochtendspitsen werd ingezoomd op de momenten dat er echt file staat. Als definitie werd gehanteerd dat de gemiddelde snelheid over het gehele traject voor ten minste 5 minuten onder de 50 km/u moest liggen. In onderstaande tabel is te zien op hoeveel ‘fileperioden’ – soms meerdere in één ochtendspits – je dan uitkomt.

Bron: NDW

Snelste baan

De onderzoekers analyseerden wat de gemiddelde snelheid was per rijstrook voor alle vertrekminuten in de betreffende fileperioden. Daarbij werd geturfd welke rijstrook het snelst is. Duidelijk is dat links houden de grootste kans op een snellere rit oplevert.

Bron: NDW

De verschillen waren fors: het verschil tussen de snelste en langzaamste baan was over 5 kilometer gemiddeld 4 tot 6 minuten. Links blijven lijkt daarom het devies, al blijven er altijd ‘baanhoppers’ die steeds proberen de snelste rijstrook te nemen. Dat levert amper tot geen tijdwinst op, zo bleek uit de analyse. Maximaal een minuut, maar dan ook alleen als je vantevoren al weet naar welke baan je moet switchen en wanneer je ook in één keer van de linker- naar de rechterrijstrook gaat.

Het advies voor in de file is dus; blijf op je baan, en dan het liefst diegene die het meest links ligt. Dan kom je het snelst op de plaats van bestemming en bezorg je andere weggebruikers ook nog eens het minste overlast.