Kritiek rijinstructeurs op leeftijdsverlaging busrijbewijs naar 18 jaar
‘Absurd’, ‘onverantwoord’ en ‘veel te jong’. Vanuit de rijschoolbranche wordt kritisch gereageerd op het besluit om de minimumleeftijd voor het rijbewijs D te verlagen naar 18 jaar. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu voorziet echter weinig problemen: “Het gedrag in het verkeer is niet leeftijdsgebonden maar meer een mentaliteitskwestie.”
Na een experiment van zes jaar is besloten de leeftijdsgrens voor de rijbewijzen D en DE definitief te verlagen naar 18 jaar. Momenteel ligt de minimumleeftijd op 21 jaar wanneer de bestuurder in het bezit is van een getuigschrift van vakbekwaamheid en op 24 jaar wanneer de bestuurder niet in bezit is van dit getuigschrift.
Het experiment werd gehouden vanwege de vergrijzing onder buschauffeurs. De verwachting is dat door de verlaging van de minimumleeftijd meer jongeren voor dit beroep kiezen. Zij kunnen dan vanaf de middelbare school direct het vak in stappen. De nieuwe leeftijdsgrens gaat naar verwachting vanaf dit najaar in. Andere EU-landen kozen al eerder voor een minimumleeftijd van 18 jaar, zoals België, Duitsland, Finland, Litouwen en het Verenigd Koninkrijk.
‘Eerst rijervaring opdoen’
Rijinstructeurs hebben grote twijfels over de leeftijdsverlaging, zo bleek onder meer uit de reacties op de Facebookpagina van VerkeersPro. “Geen ervaring en dan de verantwoording hebben over vijftig mensen? Nee, geen goede ontwikkeling”, schrijft een rijinstructeur. “Laat ze eerst rijervaring opdoen in een normale auto”, zegt een ander. “Ik heb regelmatig chauffeurs vanuit grote categorieën opgeleid voor de bus en zelfs die bakten er soms niks van. Het busrijbewijs is een vak apart, laten we dat aub zo houden. Het is niet voor iedereen weggelegd.”
Eerder liet ook FAM-voorzitter Ruud Rutten weten grote twijfels te hebben bij deze maatregel. Anderen vinden juist dat jongeren een kans moeten krijgen. “Je verwacht bij een oudere bestuurder meer verantwoordelijkheidsgevoel. Maar of dat ook zo is? Moeilijk te zeggen, dit is per persoon verschillend.”
Voorwaarden voor 18-jarige
Aan de leeftijdsverlaging zijn wel enkele voorwaarden gesteld. De verlaging van de minimumleeftijd geldt alleen voor vervoer binnen Nederland. Daarnaast mogen 18-jarigen alleen rijden op trajecten die korter zijn dan vijftig kilometer.
Ook mogen ze alleen werken op ‘geregelde diensten’, oftewel vervoer van personen met een bepaalde regelmaat en langs een bepaalde reisweg, met vaste stopplaatsen voor de reizigers. Bij touringcars gaat het bijvoorbeeld om vervoer tussen woningen en bedrijven of tussen woningen en scholen. Voor 20-jarigen gelden geen beperkingen.
Effect op verkeersveiligheid
Er deden maar weinig personen mee aan het experiment. Er werd in Nederland in de proefperiode in totaal door 3100 personen een busrijbewijs gehaald. Daarvan vielen 93 (3 procent) in de leeftijdscategorie 18 tot 21 jaar. Van deze personen namen 32 deel aan het experiment. Bij het experiment werd als voorwaarde gesteld dat de jonge buschauffeur in dienst moest zijn van een busonderneming en een begeleidingstraject moest volgen.
Tijdens het experiment werd het effect op de verkeersveiligheid onderzocht. Uit studies van de SWOV blijkt namelijk dat het ongevalsrisico bij jonge beginnende automobilisten (18 tot 24 jaar) ongeveer vijf keer hoger ligt dan bij ervaren bestuurders (30 tot 59 jaar). “Met 32 personen echter te laag om harde conclusies te trekken over verkeersveiligheid. Daarom is vooral ingezet op veel interviews en kwalitatieve informatieverwerving. De in het onderzoek verzamelde gegevens duiden niet op een grotere verkeersonveiligheid of ongevallenrisico bij jonge chauffeurs.”
‘Bewust van verantwoordelijkheid’
Een van de uitkomsten van het onderzoek is dat het gedrag in het verkeer niet zozeer een leeftijdsgebonden issue is maar vooral een persoonsgebonden mentaliteitskwestie, stelt het ministerie. “Voor alle leeftijden is de mentaliteit van chauffeur als persoon doorslaggevend om het beroep correct en veilig te kunnen uitoefenen. Er zitten in het selectieproces voor deze beroepsopleiding voldoende garanties ingebouwd waardoor alleen de beste kandidaten buschauffeur worden.”
“De resultaten uit de bovengenoemde studies van het SWOV over jonge bestuurders van personenauto’s zijn niet één op één van toepassing op jonge buschauffeurs, die hun rijbewijs halen om er een beroep mee uit te oefenen.” Ook verwijst het ministerie naar een Duits onderzoek: “Het gaat om mensen die zich zeer bewust zijn van hun verantwoordelijkheid en zichzelf niet overschatten.”
maar goed dat de rijschoolbranche niks te vertellen heeft op het gebied van regelgeving. Ik kan als 18jarige in een Suzuki Swift door een menigte heen rijden, maar dat wil niet zeggen dat ik het doe. MAW alle voertuigen zijn potentieel gevaarlijk.
Wat is dit nu weer voor een domme reactie. Heeft er niks mee te maken. Dat jij als 18 jarige nu een rijbewijs hebt wil nog niks zeggen over jouw rijervaring want dat heb je nog totaal niet. Pas als je je rijbewijs hebt gehaald moet je het rijden pas echt leren. Dus daarom ben ik er ook fel op tegen om de leeftijdsgrens naar beneden bij te stellen.