Examen móet doorgaan, of de rijschool het daarmee eens is of niet

Het was vorige week volop in het nieuws: rijscholen sturen kandidaten veel te vroeg op examen, waardoor er gevaarlijke situaties ontstaan en de examinator de rit moet afbreken. Bij Rijschool Westeraam in Elst was die week juist het tegenovergestelde aan de hand. Medewerkers werden ernstig onder druk gezet door ouders van een kandidaat om zijn praktijkexamen door te laten gaan, terwijl hij er volgens de rijschool nog lang niet klaar voor was. De eigenaresse van de rijschool, Harriet Jansen, doet haar verhaal.

Bij Rijschool Westeraam mogen kandidaten alleen op examen mag gaan als zij er klaar voor zijn, verzekert Jansen. “Bij het aanvragen gaan we er vanuit dat de leerling iedere week blijft lessen. Door omstandigheden kan het soms voorkomen dat de toets of het examen bij nader inzien toch te vroeg komt voor de leerling. We verschuiven dan het examen of we adviseren om extra lessen te nemen. De meeste leerlingen en ouders zijn het daarmee eens en volgen gelukkig ook ons advies op.”

Onverantwoordelijk

Vorige week heeft de rijschool noodgedwongen een praktijkexamen van een kandidaat niet door laten gaan. “Alle instructeurs die hem les hebben gegeven waren het erover eens dat hij niet op examenniveau zat en dat afrijden onverantwoordelijk zou zijn. Veiligheid staat bij ons voorop. 
Hij had anderhalve maand niet gelest en totaal 26 uur in de auto gezeten bij twee verschillende rijscholen. Een enkele ouder denkt dat wij extra lessen laten afnemen om zo onze verdiensten op te schroeven, maar dit is bij ons zeker niet het geval, omdat we wachtlijsten hebben van twee tot drie maanden.”

De ouders van de leerling waren het niet eens met deze beslissing. “Ze hebben ons telefonisch, via Whatsapp en via sociale media onder druk gezet en ze hebben zelfs gedreigd met juridische stappen om het praktijkexamen af te dwingen. Ook hebben ze contact opgenomen met de VRB, waarbij wij zijn aangesloten.” De ouders sommeerden de rijschool op het ingeplande examenmoment een lesauto klaar te hebben staan. “Deden we dat niet, dan zouden ze ons aansprakelijk stellen voor alle daaruit voortvloeiende kosten. Ze gaven aan dat het praktijkexamen een momentopname was en dat ze hun zoon liever zouden laten zakken en een ervaring rijker laten zijn dan het examen te verplaatsen.”

We kunnen een leerling die de veiligheid van zichzelf en andere weggebruikers in gevaar brengt niet op examen laten gaan

Meerijden

De rijschool stelde de moeder voor eens mee te rijden tijdens een les, om haar zelf het niveau van haar zoon te laten zien en nadien samen te beslissen over het vervolgtraject. Op dit verzoek is ze niet ingegaan. Inmiddels kon het examen niet meer kosteloos worden verschoven. Om de leerling toch nog tegemoet te komen heeft de rijschool de kosten van het afgelaste examen op zich genomen. “Het geld van het praktijkexamen is volledig teruggestort naar de leerling. De kosten van het ingekochte examen, 102 euro, hebben wij ook volledig voor eigen rekening genomen.”

De kwestie liep vervolgens zo hoog op dat de ouders onder foto’s van geslaagde kandidaten op de Facebookpagina negatieve berichten over de rijschool plaatsten. “Het hele gebeuren heeft ons veel stress en energie gekost. Sommigen adviseerden ons: laat hem toch opgaan, dan ben je van het gezeur af. Maar dit is tegen onze principes, dus we werkten hier niet aan mee. We kunnen een leerling die de veiligheid van zichzelf en andere weggebruikers in gevaar brengt niet op examen laten gaan. Dit willen we niet op ons geweten hebben.”

Advies

In de algemene voorwaarden heeft Rijschool Westeraam duidelijk staan dat de instructeur bepaalt wanneer het examen of de tussentijdse toets plaatsvindt. Westeraam is aangesloten bij Stichting Rijschool Belang (SRB), maar ook deze stichting kan niet meer doen dan bemiddelen tussen kandidaat en rijschool. De rijschool had met name baat bij de hulp vanuit branchevereniging VRB. Het advies: niet toegeven aan de dreigementen.

Als jij als ervaren rijinstructeur van mening bent dat de kandidaat er niet klaar voor is, niet overstag gaan.

“Jij bepaalt als rijschool wat er gebeurt, je moet alle de regie over je rijschool hebben”, zegt Irma Brauers namens de VRB. “Een collega schreef in een ander vakblad de treffende woorden: ik discrimineer niet, maar iedereen die bij mij les neemt, houdt zich aan mijn regels. Sta achter je principes, streef kwaliteit na en als dat de leerling niet bevalt moet je afscheid nemen van elkaar. Als jij als ervaren rijinstructeur van mening bent dat de kandidaat er niet klaar voor is, niet overstag gaan. En als je een kandidaat van een andere rijschool overneemt, schroom dan niet om contact op te nemen met die rijschool.”

‘Geen kanskaart in casino’

Rijscholen zouden ouders die blijven aandringen moeten verplichten mee te rijden om te zien wat er in de leswagen gebeurt. “En het bekende verhaal: ik heb zelf mijn rijbewijs in 20 lessen gehaald, naar het rijk der fabelen verwijzen”, aldus Brauers.

Dat het CBR stelde dat slecht voorbereide kandidaten langer moeten wachten om herexamen te doen, is een goede zaak, stelt ze. “En je moet leerlingen ook hiervan in kennis stellen dat dit de consequentie kan zijn van het onvoldoende voorbereid op examen gaan. Juist rijscholen die goed werk leveren zal niet de zwartepiet toegespeeld worden. Dit treft alleen de rijscholen die met minder goede bedoelingen kandidaten aanbieden. Het rijexamen is geen kanskaart in het casino. De openbare weg is niet de plaats om een gokje te wagen.”

Lees ook: CBR wordt strenger: examens vaker afgebroken bij gevaar