Hij hoort het de examinatoren regelmatig vragen: staan de systemen aan? “Hoezo, staan de systemen aan? ADAS is niet iets wat je met één knop aan of uit kunt zetten.” Rijschoolhouder Ernest Alvares van Veronica Verkeersschool is een klein jaar onderweg met zijn opleiding ‘Ik les 100% zelfrijdend’. Op het Nationaal Rijschool Congres 2018 vertelt hij over zijn ervaring en kijkt hij hoe het op het gebied van innovatie gesteld staat in de rijschoolbranche. 

Veel mensen weten het maar al te goed: Ernest Alvares neemt geen blad voor de mond. Oók niet tegenover het CBR. Zijn kritiek levert vaak genoeg verhitte discussies op tussen examinatoren en andere collega’s uit de branche. Of je het nu met hem eens bent of niet: Alvares weet met zijn opvallende en vooruitstrevende projecten de aandacht op zich te vestigen. Niet alleen op zijn rijschool, ook op belangrijke maatschappelijke thema’s, zoals milieu en verkeersveiligheid. Mede daardoor kreeg hij eerder De Paul Nouwen aanmoedigingsprijs, een tweejaarlijkse prijs die wordt toegekend aan een persoon die zich verdienstelijk heeft gemaakt op het gebied van innovatie en mobiliteit.

Innovatie

De rijopleiding ‘Ik les 100 procent zelfrijdend’, waarbij leerlingen zoveel mogelijk gebruikmaken van rijhulpsystemen in de Opel Astra, draait nu bijna een jaar. De opleiding is een vervolg op ‘Ik les 100% elektrisch’. Terugkijkend op beide projecten, ziet Alvares nog geen beweging bij het CBR: er zijn nog steeds geen laadpalen voor elektrische auto’s, om maar een voorbeeld te noemen.

In een onlangs gepubliceerde evaluatie over het CBR werd eveneens op het belang van innovatie gewezen. Volgens het rapport is het CBR nu nog te veel bezig met de dagelijkse gang van zaken en wordt er te weinig aandacht besteed aan vernieuwingen.”Welke carrièretijger van 18 jaar oud gaat ‘lekker sexy’ bij het CBR werken?”

Nieuwe jeugd in de rijschoolbranche is er wel, maar deze generatie wordt met oude ideeën opgeleid, ziet Alvares: “We zien in de hele rijschoolbranche weinig veranderen. Rijscholen kunnen de prijzen nog steeds niet verhogen, er is nog steeds een overcapaciteit in de branche. De vraag is: waar zit het probleem? Waar zitten de verdienmodellen? Iedereen denkt: mijn tijd zal ik wel uitzitten. Als we de branche niet grondig veranderen, worden we overgenomen door een partij van buitenaf, zoals Uber deed in de taxibranche.”

Loondienst

Een andere oorzaak voor het gebrek aan innovatie, ziet Alvares in het feit dat de branche voor een groot deel bestaat uit zz’p’ers. “Bij de zzp’er ontbreekt het vaak aan middelen om te investeren en met vernieuwing bezig te zijn. Ook een franchiseorganisatie kan hier niet op sturen, want je hebt met gezagsverhouding te maken.”

Het werk als zzp’er is bovendien meestal niet geboren uit uit luxe, zegt hij. “Het zijn heel goedwillende rijinstructeurs, die op een bepaalde manier hun geld proberen te verdienen, maar wel alle risico’s op zich nemen.” Een werkgever is eerder geneigd in te spelen op nieuwe ontwikkelingen, stelt hij: “Kijk naar de WLTP-regeling, waardoor auto’s duurder worden. De meeste zzp’ers worden nu pas wakker, in plaats van hier op tijd op in te spelen.”

Gedragsdeskundige

Maar waar moet de branche zich dan op richten? De Utrechtse rijschoolhouder is van één ding overtuigd: het hele concept van het rijbewijs, van de vaardigheden van leerlingen tot en met het examen, is achterhaald. “Natuurlijk, de komende jaren zal dit nog wel even zo door blijven gaan. De auto neemt echter steeds meer werk van de bestuurders over. Het document rijbewijs moet in de toekomst geen toegang geven voor het bedienen van een koppeling en versnelling, maar moet zich meer richten op sociaal gedrag.”

Alvares denkt dat rijinstructeurs in de toekomst steeds bewegen naar de functie van gedragsdeskundigen. “Instructeurs in de toekomst veel meer een maatschappelijke toegevoegde waarde, waarbij ze zich  richten zich op de sociale omgang in het verkeer. De vraag is alleen: is de branche en het CBR wel geschikt voor deze omschakeling? Kan de branche hierop overstappen?”

Ernest Alvares is als spreker aanwezig op het Nationaal Rijschool Congres op 18 september. Tijdens het congres bespreekt de branche de ‘rijles van de toekomst’. Het congres vindt plaats tijdens de Nationale Rijschooldag bij Autotron in Rosmalen. Aanmelden kan via de website van het evenement.