Er is verwarring over de mogelijkheid voor rijschoolhouders om een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) aan te vragen. Volgens het ministerie van Justitie en Veiligheid kan een rijschoolhouder alleen een VOG aanvragen als hij een opdrachtgever hiervoor heeft. Aansluiten bij een branchevereniging zou dan de beste oplossing zijn. In de praktijk blijkt dat gemeenten hier wisselend mee omgaan en niet altijd een opdrachtgever eisen. Het ministerie gaat hierover in gesprek met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). 

Een rijschoolhouder vertelde aan RijschoolPro dat hij graag een VOG wil hebben, maar dat het hem niet lukt om deze aan te vragen. “Er wordt in de vorm van campagnes veel aandacht gevestigd op de kwaliteit van rijscholen. Dat heeft tot gevolg dat ouders van mij vragen om een VOG te overhandigen. Het probleem is alleen dat het niet mogelijk is om een verklaring aan te vragen, omdat ik geen opdrachtgever heb. Ben je in loondienst, dan kun je je werkgever als opdrachtgever opgeven. Ik ben zzp’er.”

De VOG wordt in de toekomst verplicht voor rijinstructeurs. Zodra deze wordt ingevoerd, zal de aanvraag via IBKI verlopen. Voordat het zover is, kan IBKI hierin geen rol spelen voor rijschoolhouders. Rijschoolhouders die nu alvast een VOG willen aanvragen, kunnen dit volgens een woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid alleen doen in opdracht van een belanghebbende organisatie: een persoon of instelling die een VOG van de instructeur verlangt. Een brancheorganisatie kan als opdrachtgever optreden.

Opdrachtgever

De betreffende rijschoolhouder wil zich om meerdere redenen niet aansluiten bij een branchevereniging. Hij vindt het vreemd dat een ondernemer hiertoe toch verplicht wordt als hij in aanmerking wil komen voor een VOG. Een woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid benadrukt in reactie hierop dat er nu geen sprake is van een VOG-verplichting.

“Dat verandert als de wijziging van de Wet rijonderricht motorrijtuigen 1993 in werking treedt, naar verwachting op 1 januari 2020. In een periode van vijf jaar daarna zal de VOG geleidelijk voor alle rijinstructeurs verplicht worden doordat IBKI deze vraagt op het moment dat de rijinstructeur de bevoegdheid wil verlengen”, aldus de woordvoerder. Tot de verplichte VOG via IBKI is ingevoerd, verwijst de woordvoerder naar de algemene regels voor het aanvragen van een VOG. “Het is niet mogelijk om een VOG aan te vragen zonder directe werkgever of opdrachtgever. Het is daarbij wel mogelijk dat een branchevereniging als opdrachtgever optreedt.”

Verschillend per gemeente

Meerdere rijschoolhouders reageerden via sociale media op deze uitleg van het ministerie. Zij gaven aan dat het bij de gemeente geen probleem was om een VOG aan te vragen als natuurlijk persoon, zonder opdrachtgever te vermelden. Een woordvoerder van de Vereniging van Nederlandse Geemeenten bevestigt dat er per gemeente verschillend om kan worden gegaan met de VOG-aanvraag:

“De gegevens komt niet uit de basisregistratie van de gemeente zelf, maar uit een centraal informatiepunt. Omdat de gegevens aangevraagd moeten worden en omdat het om gevoelige informatie kan gaan, staat het onderdeel ‘opdrachtgever’ niet voor niets op het aanvraagformulier. De praktijk kan uitwijzen dat de gemeente daar niet echt naar kijkt, maar in principe is dat wel de bedoeling en wel de afspraak.” Het kan dus zijn dat de ene gemeente hier soepeler mee omgaat dan de andere. “Dit is iets wat bij ons bekend is en waarvan wij ook vinden dat dit niet handig is. Hier zal nog aandacht aan besteed worden”.

Het minsterie van Justitie en Veiligheid laat weten naar aanleiding van deze berichten in gesprek te gaan met de VNG over deze verschillen. “Wij willen precies weten wat er in de praktijk gebeurt. Gemeenten moeten natuurlijk wel op dezelfde manier opereren.”

VOG via IBKI

In november 2017 werd bekend dat de VOG verplicht gaat worden voor rijinstructeurs. De invoering van de VOG is gekoppeld aan de wijziging van de Wet rijonderricht motorrijtuigen, die gepland staat op 1 januari 2020.

De bedoeling is dat instructeurs straks een VOG moeten kunnen overleggen om hun WRM-pas te verlengen. Dat betekent dat er elke vijf jaar een nieuwe VOG moet worden aangevraagd. Dat kan via IBKI. De verklaring wordt dan online klaargezet voor instructeurs tegen het tarief dat screeningsautoriteit Justis hanteert. Momenteel ligt dat op 33,85 euro. Eerder gaf IBKI al uitleg over hoe het VOG-proces eruit komt te zien.