Meer dan 25 procent van de dodelijke verkeersongelukken in Nederland vindt plaats op provinciale wegen. Dit terwijl de wegen samen slechts 6 procent van het totale wegennet beslaan. Er is een investering van 1,14 miljard euro nodig om het aantal ernstige verkeersongevallen in komende 20 jaar met 9.022 te laten dalen. Dit concludeert de ANWB in een eigen onderzoek naar verkeersveiligheid.

Het komt neer op twee doden en 25 gewonden per dag. De combinatie van hoge snelheden en het wegprofiel maken dat grote delen van die wegen een verhoogd risico op ernstige ongevallen kennen. Vermindering van onder andere de medische kosten door investeringen zouden over diezelfde periode een besparing van 2,9 miljard euro op kunnen leveren.

Oorzaken

De voornaamste oorzaak van onveilige situaties op de weg zou de grotendeels traditionele inrichting van het wegennet zijn: een enkele rijstrook per richting, vaak door een rij bomen of water geflankeerd. “Fundamentele aanpassingen ten behoeve van de verkeersveiligheid zijn beperkt gebleven tot het verbeteren van bermen, belijning, de aanleg van rotondes en rondwegen”, zo valt in het document te lezen. De rotondes en rondwegen zouden overigens voornamelijk zijn aangelegd om de dorps- en stadskernen te ontlasten, niet om verkeersveiligheid te verbeteren.

Het aandeel enkele rijbanen op de provinciale wegen bedraagt 85 procent. De resterende 15 procent heeft er twee of meer. Ook is de rijstrookbreedte naar zeggen van de organisatie in veel gevallen te smal. Waar door de ANWB vanaf 3,25 meter van een veilige breedte wordt gesproken, voldoet 88 procent van het provinciale wegennet niet aan die eis. Eerder deze week kwam de verkeersveiligheid op provinciale wegen ook al in het nieuws toen oogartsen over het gebrek aan verlichting aan de bel trokken.

Maatregel 

De ANWB noemt als maatregelen het aanbrengen van bredere middenassen door belijning, de aanleg van rammelstroken en de verbetering van de kant- en bermverharding. Bij een grotere investering zou het plaatsen van geleiderails uitkomst kunnen bieden. Ook straat- en kruispuntverlichting, vernieuwing van de belijning, het beborden van kruispunten en het verwijderen van obstakels staan in de top 10 van handelingen om de verkeersveiligheid te vergroten.

De geschatte investeringskosten voor uitvoering van het tiental punten bedraagt een kleine 1,14 miljard euro. Het totale prijskaartje voor verkeersongelukken in 2009 bedroeg 2,2 procent van het bruto binnenlands product. Dit kwam neer op ruim 12,5 miljard euro. Behalve de medische kosten zijn in dit bedrag ook kosten voor onder andere het uitrukken van hulpdiensten, schade aan betrokken voertuigen en productieverlies door arbeidsongeschiktheid meegenomen.

Methode

In de afgelopen twee jaar heeft de ANWB met meetwagens door de provincies gereden. In totaal werd bijna 8500 kilometer aan provinciale wegen op video vastgelegd en geanalyseerd. De organisatie komt later dit jaar naar buiten met overzichten van de veiligste en minst veilige wegen.

In het onderzoek zijn ook motorrijders betrokken. Gekeken naar de infrastructuur voor die specifieke groep, blijkt de veiligheid over het algemeen nog lager uit te vallen dan voor automobilisten. Dit heeft te maken met de op grote delen van het wegennet aanwezige objecten binnen 5 meter van de rijbaan. Te denken valt onder andere aan bomen. Ook het ontbreken van een kooiconsltructie verhoogt de kwetsbaarheid van de bestuurder.

Lees ook: Onverlichte eenbaanswegen gevaar voor ‘nachtblinden’