De SWOV heeft haar vraagtekens bij de nauwkeurigheid van de Nederlandse ongevallenregistratie. De stichting vreest dat beleid wellicht op basis van verkeerde cijfers wordt bepaald. Maar ook in België hebben enkele vooraanstaande wetenschappers van het Instituut voor Duurzame Mobiliteit (Universiteit Gent) hun twijfels over de registratie van ‘ernstig gewonden’. Ze pleiten voor een koppeling tussen politie- en ziekenhuisregistratie. 

Belgische ziekenhuizen noteerden ruim vijf keer zoveel fietsende slachtoffers en drie keer zoveel voetgangers als de officiële statistieken. De wetenschappers schrijven in De Morgen dat het invoeren van een nieuwe en betere registratie- methode dan ook tot een drastische toename zou leiden van het aantal gerapporteerde gewonden
.

Verkeersonveiligheid

“Een beleid dat rekening wil houden met de evolutie van de verkeersonveiligheid en middelen wil inzetten om de verkeersveiligheid significant te verhogen heeft nood aan volledige, betrouwbare en recente cijfers. Deze drie basisvoorwaarden zijn op federaal, noch op Vlaams niveau vervuld”, vinden de onderzoekers.

De rapportering van dodelijke slachtoffers is er de laatste jaren wel een stuk professioneler geworden. De verbeterde registratie kwam er nadat de Universiteit Gent aantoonde dat de toen gebruikte registratiemethode volstrekt onbetrouwbaar was.  Het toen gevoerde onderzoek bracht over de periode 1996-1998 liefst 106 verkeersdoden (of 8 procent van het totaal) aan het licht die helemaal niet in de officiële statistieken voorkwamen.

Verkeersdoden

“Vandaag kunnen we stellen dat nagenoeg alle verkeersdoden worden gerapporteerd”, aldus de Wetenschappers.
 “Met betrekking tot de ernstig gewonden is er echter nog een lange weg te gaan. Niet enkel de onderrapportering is problematisch, maar ook het gebrek aan detail over de ernst en aard van de letsels.”

De problemen zijn niet nieuw. Een onderzoek van de Universiteit Gent uit 1998 toonde aan dat 47 procent van de ziekenhuisgewonden niet in de statistieken voorkomt.

Politie

In België worden gewonde verkeersslachtoffers geregistreerd door de politie. De federale statistieken worden vervolgens opgemaakt op basis van de beschikbare proces-verbalen, die echter vaak onduidelijkheden bevatten en in veel gevallen dus genegeerd worden.

Maar zelfs al voert de politie de registratie uit volgens het boekje, dan nog blijken een aantal ernstig gewonden uit de boot te vallen, vinden de wetenschappers. In de praktijk telt een geoptimaliseerde politieregistratie minder dan de helft van de werkelijke verkeersgewonden. Een aantal specifieke groepen, zoals voetgangers, fietsers of jongeren, worden systematisch ondergerapporteerd.

Ziekenhuisregistratie

Het instituut pleit voor het koppelen van de politiedata aan de ziekenhuisregistratie. In 2006 toonde een rapportering van de Universiteit Gent over twee Vlaamse onderzoeken namelijk aan dat ziekenhuizen ruim vijf keer zoveel fietsende slachtoffers noteerden, drie keer zoveel voetgangers en ruim twee keer zoveel bromfietsers en motorrijders als de officiële statistieken.

Hiermee is niet alleen aangetoond dat de federale ongevallencijfers niet bruikbaar zijn om een degelijk verkeersveiligheidsbeleid te voeren, maar dat er veelbelovende mogelijkheden tot verbetering bestaan door de ongevallenregisters van politie en van ziekenhuizen aan elkaar te koppelen.

Ziekenhuisgewonden

Het koppelen van politieregisters aan ziekenhuisdata biedt overigens nog heel wat meer mogelijkheden. Zo kunnen echt ernstig gewonden gescheiden worden van de ‘lichte’ ziekenhuisgewonden. Op basis van (geanonimiseerde) bloedanalyses kan de rol van alcohol en drugs in het verkeer op een uiterst objectieve manier worden ingeschat, verwachten de wetenschappers.