De ongelukken met scootmobielen zijn vooral toe te schrijven aan bedieningsfouten en omvallen. Ongeveer de helft van de scootmobielrijders die betrokken was bij het ongeluk heeft een vaardigheidstraining gevolgd voorafgaand aan het gebruik. Het is niet duidelijk of die training afdoende was. Dat concludeert VeiligheidNL die in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu onderzoek heeft gedaan naar de aard en omvang van scootmobielongevallen.

De scootmobiel rukt op in het straatbeeld en daarmee is ook het aantal ongelukken toegenomen de afgelopen jaren. Het aantal scootmobielrijders steeg van 150.000 naar 250.000 in 2012. De verwachting is dat dat er bij ongewijzigd beleid in 2030 al 600.000 zullen zijn. Het overgrote deel van de bestuurders heeft het voertuig in bruikleen van de gemeente. Het aantal bestuurders dat gewond raakte bij een ongeval en naar de spoedeisende hulp van een ziekenhuis moest, nam toe in de periode tussen 2007 en 2011 toe van 1200 naar 2000. Een op de drie slachtoffers moest zelfs in het ziekenhuis opgenomen worden. Tweederde van hen was vrouw.

Eenzijdig

Het overgrote deel van de ongevallen was eenzijdig. Het meest voorkomende scenario was dat een scootmobiel kantelde op een ongelijk wegdek of in een bocht. Acht op de tien ongevallen gebeurde in de bebouwde kom, vooral in en om een huis of gebouw of op een fietspad.

Ongeveer 14 procent van de slachtoffers raakte gewond door een bedieningsfout, zoals per ongeluk verwisselen van de gas- en remfuncties. Een ongeluk heeft flink wat impact. Een kwart van de scootmobielrijders maakt na het ongeluk minder gebruik van hun voertuig omdat ze minder goed durven of vanwege lichamelijke klachten.

Minder geld

De helft van de scootermobielbestuurders volgde bij aflevering van hun voertuig een vaardigheidstraining. Opfriscursussen deden ze zelden. Voor Veilig Verkeer Nederland (VVN) komen de resultaten niet als een verrassing. De organisatie geeft met de eigen vrijwilligers al jaren praktijktrainingen in het hele land en lanceerde dit jaar ook een keuzewijzer voor scootmobielrijders.

VVN vreest dat gemeenten en provincies door de veranderingen in de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) minder geld hebben om mee te betalen aan dergelijke cursussen. De organisatie zoekt daarom steeds vaker de samenwerking op met leveranciers van scootmobielen om ervoor te zorgen dat meer nieuwe bestuurders een rijvaardigheidstraining volgen.

Tegen verplichting

Ook de ANBO, de belangenorganisatie voor ouderen, pleit voor meer instructie voor scootmobielers. Gemeenten zouden verplicht moeten zijn die instructie aan te bieden. De bond is tegen een rijvaardigheidsbewijs of een verplicht examen. Ze vreest dat dergelijke verplichtingen een drempel opwerpen, terwijl een scootmobiel de participatie juist moet vergroten.

De onderzoekers zien verschillende mogelijkheden om het aantal ongevallen terug te brengen. Zo pleiten ze voor het verbeteren van de voertuigen zelf, onder meer door aanpassen van de gas- en remfuncties en door de scootmobiel stabieler te maken. Ook de training en voorlichting aan gebruikers kan beter, evenals de aandacht voor veilige routes voor scootmobielrijders.