Verkeersborden waarop actie zichtbaar is, versnellen de reactie van automobilisten. Door de afbeeldingen op borden dynamischer te maken, wordt in het verkeer dan ook gemiddeld 50 milliseconden sneller gereageerd dan met meer statische borden het geval is. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Michigan en Brigham Young University. “Als figuren op de verkeersborden bijvoorbeeld lijken te lopen, dan is het brein van een automobilist niet bezorgd dat er iemand onverwacht de weg op zal schieten. Als de figuren lijken te rennen, dan kan het brein zich voorstellen dat er plotseling iemand voor de auto belandt”, zo stelt onderzoeker Ryan Elder.

Doordat de risicopercenptie verandert, gaan automobilisten eerder opletten en actie ondernemen, zo stelt de onderzoeker. “Want dingen die lijken te gaan bewegen, gaan ook daadwerkelijk bewegen in onze hersenen. Onze hersenen willen die actie immers afmaken.” Jaarlijks komen in Amerika 37.000 mensen om in het verkeer, ruim twee miljoen mensen raken gewond. Het onderzoek moet de Amerikaanse politiek dan ook aanzetten tot het doorvoeren van veranderingen in verkeersborden en daarmee bijdragen aan het terugbrengen van het aantal verkeersdoden, zo wordt gesteld.

Verkeersbord

Elder en zijn collega-onderzoekers trokken de conclusie op basis van experimenten met onder meer simulatie en eyetrackers. Proefpersonen kregen in verschillende verkeerssituaties zowel dynamische als minder dynamische verkeersborden te zien. Als een verkeersbord actie liet zien, reageerden de automobilisten gemiddeld vijftig milliseconden sneller dan bij een bord met minder actie. “Dat kan het verschil maken tussen leven en dood”, zo wordt gesteld.

Door middel van eyetracking werd daarnaast onderzocht hoe lang het duurt voordat proefpersonen verkeersborden opmerkten. Ook hier gold dat de dynamische afbeeldingen eerder werden opgemerkt. De onderzoekers pleiten dan ook voor meer dynamische verkeersborden in het straatbeeld. “Meer dynamiek in de verkeersborden maakt dat ze effectiever zijn en kan op die manier tot minder verkeersslachtoffers leiden.”

Dynamiek

Volgens Chris Verstappen, directeur van Verkeersleermiddelenleverancier Verjo, doet Nederland het op het gebied van dynamische borden al best goed. “Neem het verkeersbord dat waarschuwt voor overstekende kinderen: daar zijn rennende kinderen op te zien. Op het Engelse verkeersbord is dat bijvoorbeeld nog niet het geval. En ook het hert dat in het Nederlandse verkeer duidt op groot wil, maakt een springende beweging. In Nederland zijn we wat verkeersborden betreft best modern: in 1991 zijn al onze borden opnieuw ontworpen en getekend.”

Verstappen stelt voorstander te zijn van modernisering van borden en daarmee ook het toevoegen van meer dynamiek. “Maar daarbij moet wel altijd in het oog gehouden worden dat verkeersborden snel en eenvoudig te begrijpen moeten zijn. En ze moeten boven alles eenduidig zijn. Want buitenlanders die in Nederland rijden, moeten de borden kunnen begrijpen. Juist ook voor de verkeersveiligheid.”

Afbeelding

In plaats van de bekende locomotief, ter aanduiding van een overweg zonder overwegbomen, kan een modern vormgegeven trein dus niet opeens frontaal het beeld in komen ‘rijden’, zo stelt Verstappen. “Op die manier kan de suggestie gewekt worden dat de trein uit een andere richting komt rijden dan het geval is. Het beeld strookt dus niet met de werkelijkheid en kan verwarring veroorzaken. Daarnaast komt het niet overeen de afbeeldingen die internationaal worden gehanteerd.”

In Nederland en in de rest van de wereld moeten verkeersborden voldoen aan de eisen die gesteld zijn in het Verdrag van Wenen. In het verdrag zijn richtlijnen opgenomen: het bevat onder meer afbeeldingen waarop de plaatje op de verkeersborden gebaseerd moeten zijn. De borden in verschillende landen kunnen op die manier slechts licht verschillen. “Nederland mag dus wel aan haar borden knutselen, maar de afbeeldingen moeten internationaal herkenbaar blijven. Eenduidigheid is voor de verkeersveiligheid van het grootste belang”, zo stelt de Verjo-directeur.

Bekijk hieronder enkele afbeeldingen in het Verdrag van Wenen, waarop ook de Nederlandse verkeersborden op gebaseerd moeten zijn:

Uitzending

Editie NL besteedde woensdag in haar uitzending ook aandacht aan dynamiek in verkeersborden. Bekijk hier het item.