Begeleid Rijden, 2toDrive

Jongeren rijden veiliger als moeder meekijkt

Tieners rijden veiliger als ze hun moeder naast zich hebben zitten. Tot die ontdekking komen onderzoekers van de University of Illinois in de Verenigde Staten. In hun onderzoek lieten ze 14-jarigen een autorit maken in een simulator, terwijl hun hersenactiviteiten gemeten werden. Er was een groep die alleen reed en een groep van wie de moeder aanwezig was en toekeek. 

Rijden ze alleen dan zijn de jongeren geneigd meer risico’s te nemen omdat dat een goed gevoel geeft. De onderzoekers maten een verhoogde activiteit in het ‘beloningscentrum’ van de hersenen als ze bijvoorbeeld een oranje verkeerslicht negeren. Kijkt hun moeder mee, dan is dit soort rijgedrag ineens een stuk minder spannend, zo blijkt uit de hersenactiviteit van de jongeren. Dan wordt risicovol gedrag niet meer beloond.

Risico’s

Onder het wakend oog van moeder trappen jongeren eerder op de rem bij oranje licht. Het percentage risicovolle beslissingen daalt in dat geval van 55 naar 45. De onderzoekers noemen dat een fors effect. Maar er is nog een belangrijk mechanisme dat een rol speelt. Een ander deel van de hersenen, de prefrontale cortex, die belangrijk is voor het reguleren van het gedrag, is een stuk actiever bij de testpersonen als hun moeder meekijkt. Omdat dit controlecentrum bij jongeren nog niet helemaal goed ontwikkeld is, zijn ze gauw geneigd risico’s te nemen.

Het onderzoek toont volgens de onderzoekers twee zaken aan: door de aanwezigheid van moeders wordt risicovol rijgedrag van tieners minder snel beloond en tegelijkertijd wordt het controlecentrum van hun hersenen gestimuleerd wanneer ze veilig rijden. “De aanwezigheid van een ouder verandert dus echt de manier waarop een jongere nadenkt over risico’s en daardoor neemt veilig gedrag toe”, stelt onderzoeker Eva Telzer in een eigen publicatie van de universiteit.

2toDrive

Nienke Penterman van 2toDrive, het Nederlandse programma voor begeleid rijden voor jongeren, is niet verbaasd over de uitkomsten van het Amerikaanse onderzoek. “Jongeren kunnen zelf hun coach kiezen. Vaak zijn dat de ouders.” Ze noemt het verder positief dat jongeren met een rijbewijs op zak die nog geen 18 zijn, veel blijken te oefenen met hun coaches om rijervaring op te doen. Uit cijfers van RDW uit begin 2013 blijkt dat deelnemers aan 2toDrive gemiddeld 2,72 begeleiders hebben. Ze mogen er maximaal vijf kiezen. Van die begeleiders was destijds 52 procent mannelijk en 48 procent vrouwelijk.

Wat het effect op de rijvaardigheid en de verkeersveiligheid, moet later dit jaar blijken. Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) is bezig met de afronding van een evaluatie van 2toDrive. Het programma is gestart in in het najaar van 2011 als experiment om de verkeersveiligheid te vergroten door jongeren meer rijervaring op te laten doen voordat ze zelfstandig achter het stuur zitten. In het buitenland waren de ervaringen destijds al positief met dit soort programma’s.

Auteur: Yvonne Ton

1 reactie op “Jongeren rijden veiliger als moeder meekijkt”

Jan Veenstra|08.05.15|12:59

Het probleem is niet het rijden onder begeleiding, maar de knop gaat om op het moment dat jongeren zelfstandig gaan rijden. Hier moet handhaving en voertuigtechniek de oplossing bieden.

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.

Jongeren rijden veiliger als moeder meekijkt | RijschoolPro
Begeleid Rijden, 2toDrive

Jongeren rijden veiliger als moeder meekijkt

Tieners rijden veiliger als ze hun moeder naast zich hebben zitten. Tot die ontdekking komen onderzoekers van de University of Illinois in de Verenigde Staten. In hun onderzoek lieten ze 14-jarigen een autorit maken in een simulator, terwijl hun hersenactiviteiten gemeten werden. Er was een groep die alleen reed en een groep van wie de moeder aanwezig was en toekeek. 

Rijden ze alleen dan zijn de jongeren geneigd meer risico’s te nemen omdat dat een goed gevoel geeft. De onderzoekers maten een verhoogde activiteit in het ‘beloningscentrum’ van de hersenen als ze bijvoorbeeld een oranje verkeerslicht negeren. Kijkt hun moeder mee, dan is dit soort rijgedrag ineens een stuk minder spannend, zo blijkt uit de hersenactiviteit van de jongeren. Dan wordt risicovol gedrag niet meer beloond.

Risico’s

Onder het wakend oog van moeder trappen jongeren eerder op de rem bij oranje licht. Het percentage risicovolle beslissingen daalt in dat geval van 55 naar 45. De onderzoekers noemen dat een fors effect. Maar er is nog een belangrijk mechanisme dat een rol speelt. Een ander deel van de hersenen, de prefrontale cortex, die belangrijk is voor het reguleren van het gedrag, is een stuk actiever bij de testpersonen als hun moeder meekijkt. Omdat dit controlecentrum bij jongeren nog niet helemaal goed ontwikkeld is, zijn ze gauw geneigd risico’s te nemen.

Het onderzoek toont volgens de onderzoekers twee zaken aan: door de aanwezigheid van moeders wordt risicovol rijgedrag van tieners minder snel beloond en tegelijkertijd wordt het controlecentrum van hun hersenen gestimuleerd wanneer ze veilig rijden. “De aanwezigheid van een ouder verandert dus echt de manier waarop een jongere nadenkt over risico’s en daardoor neemt veilig gedrag toe”, stelt onderzoeker Eva Telzer in een eigen publicatie van de universiteit.

2toDrive

Nienke Penterman van 2toDrive, het Nederlandse programma voor begeleid rijden voor jongeren, is niet verbaasd over de uitkomsten van het Amerikaanse onderzoek. “Jongeren kunnen zelf hun coach kiezen. Vaak zijn dat de ouders.” Ze noemt het verder positief dat jongeren met een rijbewijs op zak die nog geen 18 zijn, veel blijken te oefenen met hun coaches om rijervaring op te doen. Uit cijfers van RDW uit begin 2013 blijkt dat deelnemers aan 2toDrive gemiddeld 2,72 begeleiders hebben. Ze mogen er maximaal vijf kiezen. Van die begeleiders was destijds 52 procent mannelijk en 48 procent vrouwelijk.

Wat het effect op de rijvaardigheid en de verkeersveiligheid, moet later dit jaar blijken. Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) is bezig met de afronding van een evaluatie van 2toDrive. Het programma is gestart in in het najaar van 2011 als experiment om de verkeersveiligheid te vergroten door jongeren meer rijervaring op te laten doen voordat ze zelfstandig achter het stuur zitten. In het buitenland waren de ervaringen destijds al positief met dit soort programma’s.

Auteur: Yvonne Ton

1 reactie op “Jongeren rijden veiliger als moeder meekijkt”

Jan Veenstra|08.05.15|12:59

Het probleem is niet het rijden onder begeleiding, maar de knop gaat om op het moment dat jongeren zelfstandig gaan rijden. Hier moet handhaving en voertuigtechniek de oplossing bieden.

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.