‘Gezond verstand gebruiken bij toepassen verkeersregels’
Gaat het om de handhaving van verkeersregels, dan kun je er alle wetsartikelen en jurisprudentie op naslaan om zo je gelijk te halen. In de praktijk kun je beter je gezond verstand gebruiken en de de verkeersveiligheid vooropstellen. Dat wordt weer eens duidelijk in een recente uitspraak over bermparkeren. En dat zou ook zeker in de rijopleiding aandacht mogen hebben, betoogt Chris Verstappen, directeur van uitgever van verkeersleermiddelen Verjo, in zijn column voor VerkeersPro.
COLUMN – Tegenwoordig is niks meer zeker. Een van de zekerheden die we hadden als vakdeskundigen was het verbod op bermparkeren als er een bord E1, E2 of E3 staat. De laatste jaren kreeg ik hierover regelmatig telefoontjes of mails. Men wilde een boete voor bermparkeren ontlopen en zocht steun. Op zich eenvoudig te beantwoorden. De berm is een onderdeel van weg (art 1 lid1b WvW1994). Artikel 10 van het RVV1990 stelt dat parkeren van een voertuig is toegestaan op de meeste weggedeelten, dus ook de berm. Wil de wegbeheerder het parkeren in bermen tegengaan, dan heeft hij twee mogelijkheden: het fysiek (paaltjes) onmogelijk maken of een parkeerverbod instellen. Immers, het parkeerverbod geldt voor die zijde van de weg waar het bord is geplaatst.
Uitspraak gerechtshof
Tot nu toe weinig nieuws onder de zon. Dit was een gegeven totdat het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden onlangs de uitspraak deed dat bermparkeren bij een parkeerverbod toegestaan is omdat dit in het Verdrag van Wenen niet verboden is. Het verdrag van Wenen regelt dat verkeersregels wereldwijd op elkaar afgestemd zijn. Dit verdrag is in 1968 opgesteld, maar Nederland heeft het pas in 2008 geratificeerd en ondertekend. Het Verdrag van Wenen staat vanaf 2008 boven nationale verkeerswetgeving. In het Verdrag van Wenen wordt het begrip weg beperkt tot de rijbaan. Volgens het gerechtshof verbiedt het bord E1 daarom niet het parkeren in de berm. De reikwijdte ervan is beperkt tot de rijbaan.
Wat we hiervan vinden is eigenlijk niet van belang. De rechter heeft gesproken en daar zullen we het mee moeten doen. Kortom, we zijn weer terug bij af. We moeten ons daarom eerst de vraag stellen: waarom zijn er verkeersregels? Geldt het recht van de sterkste?
Potentieel gevaarlijke situatie
Zelf geef ik altijd aan dat we eigenlijk maar een regel nodig hebben en dat is artikel 5 van de WvW1994 (het kapstokartikel). Als we alleen dit kapstokartikel hebben is het lastig om vlot en veilig door het verkeer te bewegen zonder veel discussies. Daarom zijn er verkeersregels ontstaan en vastgelegd in regelgeving. Zijn er geen specifieke regels voor een verkeerssituatie, dan hebben we alleen nog het kapstokartikel om op terug te vallen.
Wat betekent dit nu als de vraag gesteld wordt: Mag u parkeren in de berm bij een parkeerverbod? Eigenlijk helemaal niks. Het antwoord was nee en blijft nee. De uitleg waarom het antwoord nee is, is wel veranderd. Er is geen sprake meer van een parkeerverbod maar van een potentieel gevaarlijke of hinderlijke situatie. Immers, bermparkeren is niet altijd even goed voor de berm (beschadigingen), veilig voor het voertuig (zachte berm) of de verkeersveiligheid (hinder/gevaar voor andere weggebruikers bij te smalle wegen). Parkeren in de berm kan dus zorgen voor hinder of gevaar.
Verkeersveiligheid
Als bestuurder kun je deze situaties soms niet van te voren herkennen, maar dankzij verkeersborden E1, E2 en E3 is dat wel mogelijk. Deze verkeersborden staan er niet voor niks. Ze geven aan dat in bepaalde omstandigheden er gevaarlijke of hinderlijke verkeerssituaties kunnen ontstaan. Tja, en laat nu net in artikel 5 van de WvW1994 duidelijk staan dat iedereen dit soort situaties moet voorkomen.
Niet iedereen zal eens zijn met mijn benadering van bermparkeren, omdat verkeersveiligheid voor sommigen niet hoog op hun agenda staat. Tot het moment dat het goed fout gaat. Het is logisch dat bij het CBR-theorie-examen deze vragen uit het examen zijn verwijderd. Discussies horen niet thuis in het examen totdat de minister heeft gesproken. In de rijopleiding mogen we er natuurlijk wel aandacht aan geven. We leiden immers bestuurders op die oog hebben voor verkeersveiligheid en hun verstand voorrang geven.
In ieder geval heeft onze minister veel werk te verzetten. Ze zal elk artikel in het RVV1990 moeten controleren of dit niet in tegenspraak is met het Verdrag van Wenen.
Chris Verstappen, directeur van theorieboeken-uitgever Verjo
Interessante links met meer informatie:
Voor het gemak vergaten de “vakdeskundigen” de Nota van Toelichting bij het RVV te lezen, daarin staat dat die borden betrekking hebben op de rijbaan. Daarbij bepaalt art.65,3 RVV dat parkeren blijft toegestaan op weggedeelten met een parkeerbestemming. Art.10 RVV kent aan de berm die parkeerbestemming toe. Dat is de essentie het arrest; het verdrag werd als subsidiair argument gebruikt. De misvatting dat art.65,3 slechts voor aangelegde parkeerplaatsen gold, is daarmee voorgoed om zeep geholpen
Ik vind het jammer dat naar de minister verwezen wordt.
Zullen we eens beginnen met de uitgever van verkeersboekje aanspreken op blijkbaar “onjuiste teksten” bij oefeningen en les-boekjes ?
Neem nu het eigen voorbeeld: Immers, het parkeerverbod geldt voor die zijde van de weg waar het bord is geplaatst.?
Vraag: Geldt dit ook als er een onderbord “ZONE” onder geplaatst is ?
Is het parkeerverbod met onderbord “ZONE” en de daarbij juiste behorende tekst, ook al opgenomen in de boekjes?
U vraag over “zone” wordt op blz 84, 3e aandachtspunt van het VERJO theorieboek Wegwijzer in het verkeer, personenauto besproken.
In RVV1990 staat de zin “parkeerverbod geldt voor die zijde van de weg” in artikel 65 lid 2.
Klopt, en in art. 65 lid 3 staat:
Het parkeren van een voertuig en het plaatsen van een fiets en van een bromfiets is echter toegestaan op de daartoe bestemde weggedeelten.
In de NvT staat: Borden die het parkeren of stilstaan van voertuigen op de rijbaan betreffen gelden slechts voor de zijde van de weg waar zij zijn geplaatst. Vanzelfsprekend is het parkeren van voertuigen en het plaatsen van fietsen en bromfietsen toegestaan op de daartoe bestemde weggedeelten.
Lastig hè, ongelijk toegeven.
Is hier al meer duidelijkheid over? Mag je nou wel of niet parkeren in de berm bij het bord E1?