Het aantal leerlingen voor het B-rijbewijs daalt nog steeds, maar wel iets minder sterk dan eerder dit jaar het geval was. Waar het in het eerste halfjaar van 2014 nog om 7 procent minder kandidaten ging ten opzichte van die periode een jaar eerder, is dat percentage met het derde kwartaal meegerekend naar 6,5 procent teruggebracht. Dat blijkt uit de meest recente kwartaalcijfers van het CBR. Met ruim 152.000 eerste praktijk-examens B werden er van januari tot en met september van dit jaar zo’n 10.600 eerste examens minder afgenomen dan in 2013 het geval was. 

Het eerste halfjaar van 2014 was voor de eerste B-examens zeer slecht te noemen. Het derde kwartaal ging het relatief gezien iets minder slecht en dus werd de daling afgevlakt. Maar nog altijd was er in die periode sprake van een daling van 5,4 procent ten opzichte van datzelfde kwartaal een jaar eerder.

Theorie

Ondanks de afzwakkende daling ziet het er voor de toekomst toch weer minder positief uit, gekeken naar het aantal gehaalde theorie-examens voor het B-rijbewijs dit jaar. In de eerste twee kwartalen werd al een afname van 2,9 procent ten opzichte van een jaar eerder genoteerd. Het afgelopen kwartaal kwam daar nog eens een afname van 0,5 procentpunten bovenop.

Het aantal leerlingen dat het theorie-examen met goed gevolg aflegt is een betrouwbare indicator voor het toekomstige aantal rijbewijsbezitters dat door de branche in de praktijk wordt afgeleverd. Minder leerlingen die hun theoretisch examen halen, betekenen voor het daarop volgende jaar ook minder personen die zich met hun praktijk-examen gaan bezighouden.

B-kandidaten

Het aantal B-kandidaten dat een eerste examen aflegde, lag in de voorbije drie kwartalen van dit jaar precies 6,5 procent lager dan in dezelfde periode vorig jaar. De populariteit van het faalangstexamen is ondanks de daling in het algehele aantal overigens wel nog steeds goed zichtbaar. In de eerste drie kwartalen van dit jaar werden bijna 47 procent meer faalangst-examens afgenomen dan in die periode vorig jaar. Van 3.013 naar 4.427.

Maar het aantal leerlingen dat via de reguliere weg (inclusief RIS, exclusief faalangst) een eerste examen voor het B-rijbewijs aflegde, nam in de becijferde periode met 7,5 procent af. De aantallen zakten van 159.712 eerste examens in de eerste negen maanden van 2013 naar een voorlopig aantal van 147.660 personen in 2014.

TTT

In lijn met het aantal B-kandidaten voor het eerste examen, nam in de verstreken drie kwartalen van 2014 ook het aantal Tussentijdse Toetsen af. Vorig jaar werden er in die periode nog 63.285 afgenomen, maar dat aantal daalde met ruim 2.600 eerste examens. Een afname van meer dan 4 procent.

Voor de motorrijschoolbranche waren de afgelopen maanden wederom zwaar. Het aantal A- en A1-kandidaten nam flink af. Maar de schade is met een afname van 5,6 procent bij de eerste AVD-examens relatief beperkt gebleven, omdat het aantal A2-kandidaten in 2014 van 0 naar 3.035 groeide.

Motor

In 2013 vonden ook al ruim minder eerste AVD-examens plaats dan in 2012 het geval was. Die afname was gedeeltelijk toe te schrijven aan de enorme stijging die het jaar ervoor plaatsvond. Veel jongeren onder de 24 jaar gingen nog vóór de wijziging van de regels hun rijbewijs halen, omdat leerlingen tegenwoordig minimaal 24 moeten zijn om voor hun A-onbeperkt rijbewijs in aanmerking te komen. Het aantal kandidaten voor het motorrijbewijs is daarnaast erg afhankelijk van de economie gebleken.

In de afgelopen negen maanden van 2014 trok het aantal bromfiets-examens wat aan ten opzichte van vorig jaar. Er werden dit jaar precies 80 eerste examens meer afgenomen dan in dezelfde periode vorig jaar. Het aantal eerste pogingen steeg van 16.813 naar 16.893.

Transport

De transportrijscholen hadden het vorig jaar al dramatisch slecht. Maar uit de actuele kwartaalcijfers blijkt dat het er dit jaar alleen maar nog beroerder op is geworden. In de drie voorgaande kwartalen kelderde het aantal eerste vrachtauto-examens met 4,6 procent. Van 4.232 naar 4.036. Gekeken naar het aantal D-kandidaten is met aantal van 478 in de eerste drie kwartalen het aantal bus-kandidaten met nog eens 50 afgenomen ten opzichte van diezelfde tijdsspanne een jaar terug. Daarmee is het actuele aantal rampzalig te noemen.

Ook de CE/DE/LZV-opleidingen zitten nog steeds in zwaar weer, zo blijkt uit de CBR-gegevens. Van januari tot en met september 2013 werden 3.419 eerste examens in de drie categorieën samen afgenomen. In diezelfde periode in 2014 ging het zelfs nog maar om 3.372. Een daling van 1,4 procent bovenop eerdere tegenvallers. Voornamelijk het aantal eerste CE-examens kelderde: 3,2 procent daling ten opzichte van een jaar eerder.

Examens

In vergelijking met vorig jaar waren de weersomstandigheden dit jaar iets beter om praktijk-examens af te nemen dan in 2013 het geval was. Het aantal niet-afgenomen examens daalde verder van 9.084 naar 8.602. Die afname zet al enkele jaren door, mede door de zachte wintermaanden en het gebruik van winterbanden.

In het totaal heeft het CBR van januari tot en met september van dit jaar 879.473 examens motor, auto, bromfiets, inclusief toetsen en exclusief nadere onderzoeken afgenomen. Dat zijn er 6.215 meer dan in die periode in 2013.

Verwachting

Al met al ziet her ernaar uit dat het er voor de rijschoolbranche de komende jaren niet beter op wordt. Het CBR gaf in haar jaarverslag van 2013 aan dat door de demografische ontwikkelingen het aantal 17- en 18-jarigen in 2014 en 2015 daalt. Dit zal naar verwachting dus in de examen-aantallen terug te zien zijn.

Roosmarijn Dierick