De pilot ‘Rijopleiding op Maat werd afgelopen week in Venlo afgetrapt. In deze proef worden jonge rijbewijskandidaten vóór, maar ook ná het behalen van het rijbewijs begeleid door een rijcoach. Er worden gedurende de rijopleiding aanvullende trainingen aangeboden voor onder meer gevaarherkenning en de leerling kan extra oefenen met rijsimulatorlessen achter de computer. Om de voortgang van de kandidaten te monitoren zijn er verschillende tussentijdse praktijktests en wordt er in voor de leerling onbekende gebieden gelest. En als de kandidaat het rijbewijs eenmaal op zak heeft, volgt na enkele maanden een terugkomdag.

Bij de Limburgse proef zijn verkeersschool Ruud Rutten, verkeerschool Jan Christis en autorijschool Wim Ummenthum betrokken. Samen willen ze ervoor zorgen dat leerlingen ook de eerste maanden dat ze hun rijbewijs hebben zonder kleerscheuren doorkomen. In het bijzijn van onder meer de rijopleiders en hun zeven rijcoaches, de Limburgse gedeputeerde voor Verkeer, Erik Koppe, het Regionaal Mobiliteitsoverleg Noord-Limburg en betrokken onderzoekers, werd het eerste exemplaar van het pilot-praktijkboek aan de allereerste leerling van de proef overhandigd.

Rijopleiding

Niet pas leren rijden na het rijbewijs, maar al tijdens de rijopleiding. Dat is een van de doelen van de pilot. “We willen een hoog niveau neerzetten en gaan hiermee kandidaten afleveren die zich veilig voelen in de auto. Zo dragen we een hele grote steen bij aan de verkeersveiligheid, zo stelde Ruud Rutten tijdens het openingswoord.

“Eerst in Limburg, maar we hopen dat de pilot ook landelijk zal worden uitgerold. Dat wij een voorbeeld mogen zijn voor de rest van Nederland”, aldus Rutten. “Volgens mij mag ik ons allemaal hier een groot compliment geven omdat we dit zo snel van de grond hebben gekregen. Dat dit iets is waarvan het CBR heeft gezegd: hier willen wij bij aanhaken.”

Module

Gedurende de rijopleiding volgt de leerling de vier modules van de Rijopleiding in Stappen. Na iedere module volgt een voortgangstoets die door zowel de rijcoach als de leerling zelf uitgebreid wordt geëvalueerd. Dit om de leerling bewust te maken van zijn eigen rijstijl. “De opleiding is gebaseerd op de welbekende RIS. Maar hebben een doorontwikkeling van die methode gedaan en verbeterpunten geprobeerd te vinden”, zo vult Chris Verstappen van verkeersleermiddelenleverancier Verjo aan. Hij levert de praktijkboeken voor de pilot.

“Zo’n 80 procent is hetzelfde als de RIS, maar die 20 procent gaat alle verschil maken. Tijdens de proef wordt daarnaast onderzocht of er nog andere zaken zijn die verbeterd moeten worden. Alles om van de nul verkeersslachtoffers een punt te maken.”

Kandidaat

Vanuit het CBR wordt voor de proef capaciteit vrijgemaakt: twee examinatoren gaan de kandidaten tijdens hun derde moduletoets, die gelijk valt met de Tussentijdse Toets, beoordelen en het uiteindelijke praktijkexamen van de pilot-leerlingen afnemen. “We vragen de examinatoren straks om naast hun eigen uitslagformulier ons wat uitgebreidere formulier te gebruiken. Want het klassieke CBR-formulier is redelijk slank en geeft alleen antwoord op de vragen hoe veilig en hoe vlot rijdt de kandidaat en is hij wel of niet geslaagd. Niet zo informatief dus”, zo stelt Erik Roelofs van CITO.

“Met ons uitgebreidere formulier willen we naast inzicht aan de leerling geven ook de taakbekwaamheid van de kandidaat in kaart brengen. Want ze zullen in de toekomst met allerlei omstandigheden te maken krijgen waarbij hun taakbekwaamheid onder vuur komt te liggen”, zo vervolgt hij. “Wanneer ze ziek zijn of moe zijn bijvoorbeeld. Door ervoor te zorgen dat de taakbekwaamheid altijd boven de moeilijkheidsgraad van het autorijden op die momenten uitsteekt, neemt de leerling dat principe mee in de rest van zijn loopbaan in het verkeer en heeft hij een goed principe te pakken om veilig te blijven rijden. Dat wordt voortdurend getoetst: nieuw in de rijopleiding.”

Evaluatie

Omdat de opleiding voor leerlingen niets extra’s gaat kosten, hoopt deelnemende rijopleider Ruud Rutten niet alleen de verkeersbewuste kandidaten naar zich toe te trekken, maar ook de jongeren die niet zo veel met verkeersveiligheid hebben. “Diegenen die er niet vies van zijn om het gaspedaal extra in te drukken en onveilig weggedrag niet schuwen, krijgen veel extra’s voor hetzelfde geld. Op die manier proberen we ook die jongeren voor de opleiding warm te maken en de verkeersveiligheid te bevorderen.”

Onderzoeksbureau Royal HaskoningDHV gaat gedurende de pilot monitoren hoe het met de bekwaamheid van de pilot-leerlingen ten opzichte van de reguliere rijopleiding gesteld is. Zo worden de slagingspercentages bijgehouden, maar wordt ook bekeken hoe leerlingen tijdens de terugkomdag presteren. Leerlingen nemen enkele maanden na het behalen van het rijbewijs deel aan die zogenaamde rijlesterugkomdag en maken dan opnieuw een praktijkrit met hun coach. Op die manier kan het rijgedrag geëvalueerd worden en eventueel nog worden bijgestuurd.

Leerling

Hoeveel leerlingen aan de pilot deel gaan nemen is vooralsnog onbekend. “Leerlingen die bij ons binnenkomen krijgen natuurlijk de keuze of ze al dan niet deel willen nemen. Maar we hopen dat er zo veel mogelijk via deze weg hun rijbewijs halen”, zo laat Ruud Rutten weten. “De proef is voor mij echt geslaagd als we dit met heel Nederland op gaan pakken.”

Roosmarijn Dierick

Bekijk hieronder de video die VerkeersProTV tijdens de officiële aftrap van de pilot maakte: