Het aantal rijgeschiktheidstesten is behoorlijk toegenomen. Om dit het hoofd te kunnen bieden, heeft het CBR examinatoren opgeleid die testen afnemen bij mensen met ADD en ADHD. Het is een volwaardige rijtest, maar door specifiek mensen op deze groep te zetten, hoopt het CBR de wachttijd te verkorten. Dat liet het CBR weten in een workshop op de Nationale Rijschooldag.

Er zijn verschillende redenen voor de toename, vertelt Arthur Das, deskundige praktische rijgeschiktheid bij het CBR. Mensen willen langer mobiel blijven. Bovendien is de procedure bij rijtesten voor mensen met ADD en ADHD veranderd. “Iedere leerling beantwoordt de vragen op de Gezondheidsverklaring zelf. Daardoor hebben we minder meldingen na het examen”, legt Das uit. “Daarnaast wordt de leerling in de verklaring expliciet gevraagd naar ADD en ADHD.”

Om dit het hoofd te bieden, gaat het CBR examinatoren opleiden die specifiek testen afnemen bij mensen met ADD en ADHD. Het gaat om examinatoren die normaal gesproken AA-examens afnemen, vertelt Das. Een AA-examinator is speciaal opgeleid voor het afnemen van examens met aangepaste voertuigen.

Beste moment

“Deze rijtesten zijn hetzelfde als de huidige testen”, benadrukt Das. “Maar op deze manier proberen we de doorlooptijd te verkorten.” Bij kandidaten met ADD of ADHD wordt onder meer gekeken naar de volgende punten: of iemand zijn of haar aandacht erbij kan houden, op meerdere dingen kan focussen en besluitvaardig is. Dat is anders dan bij mensen met autisme. Bij hen wordt gekeken naar het automatiseren van handelingen en het verwerken van wat ze zien en horen.

Wat het beste moment is voor zo’n rijtest, is voor iedere leerling anders, erkent Das. “In het verleden kregen leerlingen een brief. Daarin stond dat ze vijftien tot twintig rijlessen gedaan moesten hebben voordat ze aan een rijtest konden beginnen. Maar dat is eruit gehaald, omdat de branche het aantal liever zelf wilde bepalen. Zij zijn de professionals en kunnen dat goed inschatten. Het verschilt ook per persoon.”

Verschillend

Het moment van de tussentijdse toets aanhouden is ook niet aan te raden, zegt hij. “Ten eerste is de tussentijdse toets gericht op de rijvaardigheid en niet de rijgeschiktheid. Ten tweede verschilt het aantal lessen voorafgaand aan de tussentijdse toets per persoon. De ene leerling kan het prima na twintig lessen, de andere is er na veertig nog steeds niet aan toe.”

Krijgt iemand met autisme, ADD of ADHD het rijden in een schakelauto niet onder de knie, dan kan diegene voor een automaat kiezen, stelt Das voor. Dat is ook praktisch: het CBR kan niet eindeloos rijtesten af blijven nemen bij iemand. Een andere optie is een tussenpauze nemen. “Wat ik merk is dat als mensen een of twee jaar wachten, ze zich in de tussentijd verder ontwikkelen. Dan beginnen ze daarna opnieuw met een rijopleiding en blijken ze het ineens wél te kunnen rijden in een schakelauto.”

Enquête

Het CBR heeft onlangs een enquête uitgezet voor mensen met ADHD en ADD. Ook zijn er onderzoeken in het kader van autorijden met epilepsie en diabetes. Deze zijn bedoeld om in kaart te brengen wat de ervaringen zijn van autorijden met deze aandoeningen. Met de uitkomsten wil het CBR de dienstverlening verbeteren en mensen beter informeren en adviseren.

Lees ook: Automaatcode rijbewijs afschaffen: beter voor klimaat én veiligheid