OV nog niet klaar voor kilometerheffing
Zonder forse investeringen in het openbaar vervoer is de kilometerheffing gedoemd te mislukken. Dat stelt verkeersonderzoeksbureau Goudappel en Coffeng. Het openbaar vervoer is volgens haar helemaal niet berekend op de ‘nieuwe reiziger’.
Goudappel en Coffeng heeft de gevolgen van de kilometerheffing voor het openbaar vervoer onderzocht. Het rapport beaamt dat de er inderdaad meer ov-reizigers in de spits te verwachten zijn. Daarbuiten rijden er echter hoogstwaarschijnlijk juist mínder passagiers mee, zegt het onderzoek. En dat maakt het aanbieden van openbaar vervoer duurder. Immers; om de spitsdrukte op te kunnen vangen moet een vervoersbedrijf extra materieel inzetten dat in de daluren niet wordt gebruikt.
Goudappel en Coffeng zet bovendien sterke twijfels bij de kwaliteit van het stedelijke openbaar vervoer. Om van de woning naar het station te komen en van het station naar de werklocatie, zal dat fors moeten meegroeien. Niet alleen meer frequente en uitgebreidere buslijnen, maar ook de hoeveelheid fietsenstallingen en P+R-voorzieningen rondom stations moet toenemen.
Het wagenpark zal meegroeien, zegt het onderzoek. De vaste lasten zoals BPM en wegenbelasting worden afgeschaft. Daardoor wordt de aanschaf en het bezit van een auto goedkoper, waardoor mensen eerder een auto aanschaffen. Voor meer gezinnen komt een tweede auto binnen bereik. Hierdoor neemt bovendien het aantal mensen dat afhankelijk is van openbaar vervoer af. Daarnaast komen auto’s van ‘nieuwe’ ov-gebruikers, veelal forenzen, in de daluren ter beschikking van de huisgenoten, die daardoor minder afhankelijk worden van het openbaar vervoer. En pakken dus vaker de auto overdag in plaats van de bus.
Een oplossing zou volgens het onderzoek het invoeren van een spitsheffing in het openbaar vervoer kunnen zijn. Dan zal het aantal extra reizigers vanwege de kilometerprijs in evenwicht zijn met de uitval door hogere spitstarieven. Dat is echter wel een ongewenste ontwikkeling; het openbaar vervoer duurder maken om meer mensen de auto in te krijgen.
Goudappel en Coffeng pleiten er daarom voor nu alvast fors te investeren in de kwaliteit van het openbaar vervoer. Ze noemen daarbij als bijvoorbeeld steden als Londen en Stockholm. Daar worden de opbrengsten uit tolheffing voor een groot deel geïnvesteerd in het openbaar vervoer. Alleen dan kan de kilometerprijs succesvol worden ingevoerd.
Reizigersvereniging ROVER onderstreept de conclusies en aanbevelingen van het rapport. Ze heeft daarom de minister een brief gestuurd om de noodzaak van extra investeringen te bepleiten. “Toename van ov-gebruik brengt extra kosten met zich mee. Het plan van de minister voorziet hier niet in”, aldus ROVER.
Bart Pals
