Mobiliteit, vrijheid en wilskracht: ‘Opperdokter’ CBR vertelt

Ruud Bredewoud (62) is al 22 jaar Hoofd Medische Zaken – ook wel ‘opperdokter’ – van het CBR. Dagelijks buigen hij en zijn team zich over de thema’s ‘zien’, ‘denken’ en ‘doen’ om bestuurders zolang als mogelijk mobiel te houden. “Daar waar mogelijkheden zijn en techniek en training kunnen helpen, laten wij mensen hun vrijheid behouden.”

Jaarlijks komen ruim 700.000 mensen via verschillende wegen bij de Divisie Rijgeschiktheid van het CBR terecht. De ‘Regeling Eisen Geschiktheid 2000’ is hierin leidend en stelt eisen aan de drie hoofdthema’s: zien, denken en doen. “We beoordelen bestuurders dus op zaken als waarnemen, verwerken, motoriek en handelen. Daarnaast zijn er twee andere domeinen die voor ons van belang zijn, namelijk dat je je bewustzijn behoudt – en dus geen wegrakingen hebt achter het stuur – en dat je niet snoept van middelen die niet in de auto thuishoren”, legt Bredewoud uit.

Een bestuurder kan op eigen initiatief een beroep doen op de Divisie Rijgeschiktheid of bijvoorbeeld door politie worden aangetroffen en/of aangehouden. “Als iemand bijvoorbeeld een wegraking heeft achter het stuur, wordt hij doorgestuurd naar een neuroloog of een cardioloog. Die doet een keuring aan de hand van de Regeling Eisen Geschiktheid 2000 en stelt een rapport op. Dan komen onze dokters, waarvan we er veertig hebben, in actie om het rapport te beoordelen”, vervolgt Bredewoud.

Het takenpakket van ‘opperdokter’ Bredewoud zelf bestaat voornamelijk uit bijzondere gevallen, bezwaarzaken en herkeuringszaken. “Verder geef ik lezingen en onderhoud ik contacten met onder andere het ministerie, de gezondheidsraad en patiëntenverenigingen.”

Divisie Rijgeschiktheid: toen en nu

Bredewoud is geen onbekende in de wereld van rijbewijzen, rijgeschiktheid en medische mobiliteitsuitdagingen. Met zijn 22 jaar aan ervaring heeft hij dan ook al vele veranderingen binnen de rijgeschiktheid doorgemaakt. Wat vroeger onmogelijk leek, lijkt nu steeds meer realiteit te worden, bijvoorbeeld wat betreft het rijden in een vrachtwagen. “Mensen willen vrachtwagenchauffeur worden, dat zit in het bloed. Dan zal je maar geboren worden met een verlamming aan je arm, waardoor je geen vrachtwagen kunt besturen”, zegt Bredewoud. “Volvo heeft nu ‘Volvo Dynamic Steering’, een hele grote computer die op het stuur zit. Dat systeem neemt zoveel van je weg: als je bijvoorbeeld een stoeprandje raakt, merk je daar helemaal niets van. Er zijn nu twee mensen aan het lessen door middel van dat systeem. Wat is twee op 700.000 klanten, denk je dan. Maar het zijn er twee waar ik lol in heb.”

Ook op andere gebieden zijn er grote stappen gezet in de afgelopen twee decennia. Zo wordt er in samenwerking met universiteiten door middel van simulatoren onderzoek gedaan naar lichte dementie en autorijden. Ook hield een Deskundige Praktische Rijgeschiktheid (DPR) zich vroeger alleen bezig met mensen met een handicap, waar hij zich nu ook richt op mensen met oogafwijkingen en cognitieve beperkingen. “We bouwen de auto vandaag de dag om de cliënt heen.”

Nothing lasts forever

De meeste energie in zijn werkzaamheden krijgt Bredewoud van het mobiel houden van bestuurders en de wilskracht van individuen. “Daar waar mogelijkheden zijn en waar techniek en training kunnen helpen, laten wij mensen hun vrijheid behouden. Mensen die dachten overal gebracht te moeten worden, maar dan weer zelf mogen rijden of mogen blijven rijden.”

“Ook geniet ik van mensen die zo gedreven zijn om op alle vlakken aan te tonen waarom zij wel zouden mogen rijden, terwijl er op dat moment geldt dat het niet mag. Net zolang aanvechten in de politiek en in de media tot de Gezondheidsraad zich erover gaat buigen en er verdiepend onderzoek komt. Zo kreeg een kleurenblinde meneer het, na een lange tijd zeuren, in zijn eentje voor elkaar om een mooi wit randje om alle verkeersborden te krijgen, zodat hij het beter kon zien. Dat vind ik prachtig.”

Twee decennia aan ervaring verder weet ook Bredewoud nothing lasts forever. En dus gaat het Hoofd Medische Zaken over twee jaar met pensioen, en daar heeft hij niets op tegen. “Het is mooi dat het een keer ophoudt en dat een ander zich vast gaat bijten in deze materie. Misschien heeft mijn opvolger wel een andere blik op rijgeschiktheid dan ik heb of had, maar het is het meest belangrijk dat hij of zij het juiste gevoel weet te vinden tussen gelijk hebben en gelijk krijgen.”

Lees ook:

• De examenafdeling bij het CBR: op pad met Philip en Nol
• Een kijkje in de keuken bij Motor Mobiliteit voor Gehandicapten

In de terugkerende rubriek ‘BACKSTAGE’ bezoekt RijschoolPro interessante en relevante organisaties binnen de rijschoolbranche. Hoe ziet een dag eruit bij het IBKI, wat doet een examinator en wat zijn de dagelijkse bezigheden van bijvoorbeeld een rijbewijskeuringsarts?