Meer dan de helft van de mensen die de afgelopen jaren van het UWV financiële steun kreeg bij hun opleiding tot rijinstructeur, heeft deze opleiding niet afgemaakt. Dat blijkt uit cijfers van het UWV, die VerkeersPro.nl heeft opgevraagd. Van de 560 mensen die gestart zijn, hebben er 293 hun opleiding niet afgerond. Gemiddeld kostte die opleiding 5000 euro per kandidaat.

In  de periode tussen 2008 tot en met 2012 heeft het UWV 560 mensen financieel gesteund bij hun opleiding tot rijinstructeur. Het ging om mensen met een WW-uitkering of een ziektewetuitkering die een opleiding volgden waaraan een baangarantie gekoppeld was. Gemiddeld kostte die opleiding 5000 euro per kandidaat. Die kosten werden door het UWV vergoed als ze pasten in het opgestelde werkplan van een werkcoach voor een kandidaat.

Redenen

Meer dan de helft van de aspirant-rijinstructeurs (293 mensen) heeft zijn of haar opleiding niet afgerond. De beweegredenen om voortijdig te stoppen waren volgens het UWV heel divers. Sommigen haakten af omdat ze een andere baan hadden gevonden, anderen door ziekte of andere persoonlijke omstandigheden. Daarnaast was er deel voor wie de opleiding tegenviel of die niet geslaagd is voor het examen.

Van de 560 mensen die subsidie kreeg voor de opleiding zijn er vijftien gestart als zelfstandig ondernemer tijdens of direct na de opleiding. De rest (252 mensen) vond een vaste of tijdelijke baan in de rijschoolbranche of ging via een uitzendbureau aan de slag.

‘Lachtertje’

Voorzitter Arnold Beumer van de LBVI (Landelijke belangenvereniging voor verkeersopleidingsinstituten) gelooft niet dat de cijfers van het UWV als het gaat om aantal cursisten kloppen. Er zouden veel meer mensen een opleiding tot rijinstructeur vergoed gekregen hebben. “Dit is echt een lachertje. Ik denk dat dat aantal minimaal vijf keer zo hoog is.” Alleen Compact Opleidingen, die twee jaar geleden failliet ging, leidde volgens Beumer al meer mensen op dan het totale aantal dat UWV opgeeft.

Ook Bovag zet vraagtekens bij het aantal van 560, hoewel de brancheorganisatie ook niet exact weet hoeveel instructeurs door Compact zijn opgeleid met overheidsgeld. “We hebben geen harde cijfers, maar het lijkt ons aan de lage kant”, aldus woordvoerder Paul de Waal.  Bovag schat in dat het niet om 560 maar 2000 tot 2.500 mensen gaat. Geconfronteerd met de schattingen van de branche blijft het UWV bij de eerder genoemde 560.

Startersregeling

Naast WW’ers en ZW’ers zijn er ook mensen met steun van gemeentes omgeschoold tot rijinstructeur. Die cijfers worden landelijk niet bijgehouden. Beumer schat dat die stroom een stuk kleiner is dan vanuit het UWV. Hooguit een paar honderd, vermoedt hij.

Ook uit de aantallen mensen die vanuit de WW zijn gestart met een eigen bedrag vanuit de startersregeling, valt niet op te maken om hoeveel rijschoolhouders het gaat. Vorig jaar zijn ruim 10.000 vanuit die regeling gestart met een eigen bedrijf, maar het UWV houdt niet bij om wat voor soort bedrijven het gaat.

MobiDeta

Normaliter is de opleiding tot rijinstructeur binnen een jaar afgerond. Hoewel het UWV sinds 2012 gestopt is met het meebetalen aan opleidingen voor rijinstructeurs kan het zijn dat op dit moment nog mensen met een uitkering bezig zijn met een opleiding. Het gaat dan volgens het UWV om opleidingen die al voor die tijd betaald zijn, maar waar mensen niet eerder terecht konden. Een voorbeeld van zo’n bedrijf is MobiDeta dat onlangs uitgebreid aan bod kwam in Tros Opgelicht. Cursisten, onder wie mensen die opgeleid werden met geld van het UWV,  klaagden in de uitzending dat er van de beloofde opleiding met baangarantie in de praktijk weinig terecht kwam.

Voor het UWV staat niet vast dat er bij MobiDeta sprake is van fraude. Er is bij UWV één klacht binnengekomen over het bedrijf en dat is geen aanleiding om een fraudeonderzoek te starten. Bedrijven die hun verplichtingen niet na dreigen te komen worden wel in de gaten gehouden. “Met zo’n bedrijf maken we stevige afspraken”, aldus UWV-woordvoerder Wessel Agterhof. “We wijzen erop dat het bedrijf de diensten wel weer op orde moet krijgen, anders halen we klanten weg.” Dat gebeurt volgens hem niet snel omdat het UWV wil voorkomen dat het uitdraait op een faillissement. Uitgangspunt is dat in het geval van een faillissement leerlingen die met geld van UWV een opleiding volgen niet de dupe mogen worden. “Als een bedrijf failliet gaat, zijn de kosten voor het UWV.”

Baangaranties

Dat er op de website Werk.nl van de UWV-divisie WERKbedrijf nog steeds meer dan zestig vacatures voor rijinstructeur worden aangeboden inclusief opleiding, vindt de woordvoerder ook opmerkelijk. “Het is vreemd dat er nog steeds baangaranties worden aangeboden.” Hij noemt het ook een taak van de branche om na te gaan hoe die banen ingevuld moeten worden.

Sinds 2012 subsidieert het UWV geen omscholingen voor rijinstructeur meer voor mensen meer met WW- of ziektewetuitkering, maar nog wel mondjesmaat die van mensen met een handicap.

Ondernemerschap

De Bovag vindt de hele discussie over aantallen mensen die met overheidsgeld zijn opgeleid niet het belangrijkste. “Dat is geweest. Wij maken ons zorgen over de forse toename van rijscholen die niet zo veel kaas hebben gegeten van ondernemerschap. Dat is slecht voor de sector.” Om het imago van de rijschoolbranche te verbeteren pleit de Bovag ervoor om strengere eisen te stellen aan zelfstandige rijschoolhouders. Ook het instellen van het Bovag Garantiefonds voor rijscholen per 1 januari 2010 ziet de brancheorganisatie als een belangrijke stap om de opgelopen imagoschade van de afgelopen jaren te herstellen.

Onlangs heeft Tweede Kamerlid Farshad Bashir van de SP vragen gesteld aan minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu over de forse groei van het aantal rijscholen. Hij wil vooral weten of die groei veroorzaakt is door het beleid van het UWV om mensen met een werkeloosheidsuitkering om te scholen tot rijinstructeur. De minister heeft toegezegd om uiterlijk 7 mei met antwoorden te komen.

Yvonne Ton

Lees ook: SP roept minister ter verantwoording over UWV-subsidies