Een rijinstructeur hoeft straks niet meer binnen 7 dagen zijn bevoegdheid in te leveren als hij de WRM-praktijkbijscholing niet haalt. Die periode wordt verlengd. Ook is een voldoende voor de eerste praktijkbijscholing in de toekomst genoeg om het onderdeel af te ronden. Nu moet de tweede keer nog per se voldoende zijn, ook al is de eerste met goed resultaat afgerond. En de VOG voor instructeurs wordt voorlopig niet verplicht. Dat heeft minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu op basis van de WRM-evaluatie aan de Tweede Kamer laten weten. Ze zal de WRM gaan aanpassen. Tot die tijd blijven de huidige regels gelden.

De minister wil een langere periode inlassen tussen een onvoldoende prestatie bij de praktijkbijscholing en het daadwerkelijke kwijtraken van de WRM-bevoegdheid voor rijinstructeurs. Ze zegt de maatregel door te voeren, omdat de leerling niet de dupe mag worden van de sanctie voor de instructeur. Met de aanpassing heeft de rijinstructeur voortaan langer dan zeven dagen de tijd om een vervanger voor de leerling te regelen en het herintrederstraject te volgen, zo legt ze haar keuze uit. Maar de minister heeft nog niet laten weten met hoeveel tijd die periode verlengd gaat worden.

Praktijkexamen

Uit haar brief aan de Tweede Kamer blijkt de minister de verplichte bijscholing efficiënter in wil richten. Momenteel moeten instructeurs twee maal praktijkbijscholing volgen, waarbij de tweede keer een voldoende moet worden gehaald. “Ik zal ervoor zorgen dat één voldoende voor de eerste praktijkbegeleiding genoeg is voor de bijscholing”, zo stelt minister Schultz van Haegen.

De VOG voor rijinstructeurs wordt voorlopig niet verplicht gesteld. De minister geeft aan het op dit moment een te zware maatregel te vinden en de evaluatie van 2toDrive af te willen wachten. Mochten er tijdens die besprekingen problemen worden vastgesteld die met de invoering van de VOG opgelost kunnen worden, dan zal ze alsnog actie ondernemen. Het herintrederstraject wordt wel aangepast en zal meer praktijkgericht worden. Op welke manier aan dat voornemen invulling wordt gegegeven, daarover heeft de minister ook nog geen uitspraken gedaan.

Voor de rijinstructeur in opleiding verandert er weinig: Schultz van Haegen heeft aangegeven de examenonderdelen niet moeilijker te maken. Op dit moment rondt 55 procent van de kandidaten de opleiding af. Dit betekent dat het niet eenvoudig is om het examentraject met succes te doorlopen, zo stelt ze in de evaluatie. Hieruit valt op te maken dat het ministerie voornamelijk naar slagingspercentages kijkt. Niet zozeer naar het inhoudelijke niveau van de examens of de afgeleverde kandidaten.

Ook de opleidingseis voor nieuwe instructeurs blijft gelijk. De minister heeft die keuze gebaseerd op de WRM-evaluatie van 2002. Daarin werd geconstateerd dat de toentertijd opgeschroefde vooropleidingseis niet tot een verbetering van de kwaliteit van nieuwe rijinstructeurs heeft geleid.

Tevreden

Arnold Beumer van de LBVI is erg te spreken over het document. “Vrijwel alle voorstellen van de LBVI zijn door de minister overgenomen. Wij kunnen dus alleen maar heel blij zijn.” Zo was de belangenvereniging van mening dat het herintrederstraject minder theoretisch moest worden en liet Beumer aan het ministerie weten geen grote voordelen in de verplichtstelling van de VOG te zien.

Ook gaf de de LBVI eerder al aan negatief tegenover de verhoging van de vooropleidingseis te staan. “Ik heb wel eens klassikaal aan rijinstructeurs gevraagd wie vóór die verhoging was: iedereen stak z’n hand op. Maar ze beschermden alleen hun eigen hachje door zo’n maatregel toe te juichen. Want zelf waren ze ook allemaal via de geschiktheidstest de branche binnengekomen.”

Kwaliteit

Frans Bastiaansen van Bovag Rijscholen is over het algemeen ook tevreden met de evaluatie van het ministerie. “Omdat ook na de WRM-evaluatie de kwaliteit van rijinstructeurs gewaarborgd blijft”, stelt hij. Hij zegt vooral erg blij te zijn met de keuze voor een praktijkgerichter herintrederstraject en het tweetal praktijkexamens per cyclus dat naar minimaal één voldoende wordt teruggebracht.

“Wel vinden wij het jammer dat de ondernemersvaardigheden geen plaats kunnen krijgen in de WRM”, voegt Bastiaansen aan zijn reactie toe. Bovag betreurt het daarnaast dat de verplichte VOG en de verhoogde opleidingseis het niet hebben gehaald.

VRB

Een hele andere reactie komt van de voorzitter Peter van Neck van de VRB. “Een waardeloos rapport”, zo noemt hij de 140 pagina’s tellende evaluatie. “Op zich staan we wel achter de opgestelde actiepunten van de minister. Maar het document kent veel te veel vraagtekens en losse eindjes. We komen hier geen stap verder mee. Er wordt een hoop verteld, maar uiteindelijk weten we nog niks.”

Ook vindt hij dat er in de evaluatie te veel met cijfers wordt gegoocheld. “Ik kan vaak gewoon niet herleiden waar ze vandaan komen. Ik heb bijvoorbeeld bij een drietal opleidingsinstituten navraag gedaan over hoe snel het proces van herintreding afgerond kan worden. De minister noemt in haar begeleidende brief een gemiddelde van van 4 tot 6 weken, maar de kaderscholen die ik erover sprak geven aan dat zo’n gemiddelde heel moeilijk te bepalen is. Vreemd dat de minister wel over zulke gegevens beschikt, maar ze nergens terug te vinden zijn.”

Vraagtekens

Ook vindt hij dat enkele zaken in de evaluatie elkaar tegenspreken. “In het eerste gedeelte worden nog vraagtekens geplaatst bij de betrouwbaarheid van de beoordelingen van de examinatoren. Dit omdat de verschillen in scores van individuele beoordelaars erg groot zijn. Vijfentwintig pagina’s verder zeggen de geïnterviewden positief te zijn over de kwaliteit van de IBKI-examinatoren en worden ze bijna de hemel in geprezen. Dat komt toch niet overeen?” Hij zegt meer duidelijkheid over dit soort zaken te willen.

Op 30 oktober gaat de VRB met het ministerie om de tafel. “Over de evaluatie zullen we dan nog een hartig woordje spreken. We willen alle vragen en kritieken die we genoteerd hebben bespreken. Er is gewoon nog te veel onduidelijk.”

WRM

In 2009 werden verschillende wijzigingen in de Wet Rijonderricht Motorvoertuigen doorgevoerd. Belangrijk doel van die herziening was het verbeteren van de kwaliteit van het vak van rijinstructeur. Momenteel raakt 1 procent van de rijinstructeurs zijn lesgevoegdheid kwijt na het niet halen van de praktische bijscholing. Op verzoek van de rijschoolbranche werden de nieuwe regels vervoegd geëvalueerd. Dat onderzoek heeft een jaar geduurd.

Het functioneren van de verplichte bijscholing en in het bijzonder de praktijkbegeleiding werd onder de loep genomen. Er zijn gesprekken gevoerd met stakeholders en focusgroepen met examinatoren, er werden enqêteonderzoeken onder rijinstructeurs gehouden en de WRM-examengegevens zijn geanalyseerd.

Roosmarijn Dierick