Het CBR onderzoekt of een rijinstructeur voortaan toch mee kan rijden tijdens een mentorexamen: een praktijkexamen waarbij ook een examinator in opleiding aanwezig is. Momenteel mogen tijdens een examen niet meer dan drie personen in de auto aanwezig zijn, maar deze regel gaat het CBR mogelijk aanpassen.

Dat staat in een uitspraak van de Nationale Ombudsman, die een klacht behandelde van een vrouw bij wie een examinator in opleiding meereed zonder dat ze daarvan op de hoogte was. Het CBR hanteert als regel dat tijdens een examen niet meer dan drie personen in de auto mogen zitten. Als er bij een examen een examinator in opleiding van het CBR meerijdt, gaat deze voor op de rijinstructeur.

‘Niet voor kandidaat denken’

Voor kandidaten zou het te belastend zijn als er meer dan twee personen meerijden. Het CBR kwam tot deze conclusie na oefeningen in het kader van de opleiding tot rij-examinator waarbij met vier personen in de auto werd gereden. Als er twee personen op de achterbank zitten, zouden deze vaak met elkaar in gesprek raken en zou dit storend kunnen werken voor de examenkandidaat.

‘Het CBR realiseert zich dat het daarbij voor de kandidaat denkt. Het gaat beoordelen of dit beeld aan herziening toe is’, schrijft de Ombudsman. ‘Het CBR doet navraag bij coaches en docenten over hun ervaringen op dit punt.’ Het CBR kan verder nog niet zeggen of er inmiddels een besluit is genomen: “We willen dit eerst met de Ombudsman bespreken.”

Klacht gegrond

De vrouw diende afgelopen zomer een klacht in bij de Ombudsman na haar derde praktijkexamen. Ze stelt dat ze volkomen onverwacht werd geconfronteerd met het feit dat twee personen van het CBR bij haar examen aanwezig waren. Dit zou haar examen, gelet op haar stressgevoeligheid, nadelig hebben beïnvloed. In de examenvoorwaarden zou niet hebben gestaan dat een rijinstructeur niet mag meerijden als er twee personen van het CBR bij het examen aanwezig zijn. Ook stond volgend de vrouw op het mededelingenbord op de examenlocatie alleen de naam van de leerling-examinator vermeld.

De Nationale Ombudsman heeft haar klacht over het niet voldoende informeren hierover gegrond verklaard. “Het is van belang dat de kandidaat van tevoren wordt geinformeerd over wat hij bij zijn rijexamen kan verwachten. Dit examen is voor een kandidaat immers een belangrijk moment, waar veel van afhangt.” Het CBR heeft de kosten van het examen van de vrouw uit coulance vergoed en deed de toezegging dat haar rijinstructeur bij het volgende examen kan meerijden.

Maatregelen CBR

Naar aanleiding van de klacht bleek dat de informatie over het meerijden niet altijd op alle locaties op dezelfde en een duidelijke manier werd verstrekt. Het CBR heeft in juli vervolgens maatregelen genomen om die informatievoorziening te verbeteren. Voor aanvang van de examens moet op het mededelingenbord een formulier ‘mededeling meerijden’ worden opgehangen. Hierop staat aangegeven bij welke examens iemand meerijdt. Ook is de tekst van de uitnodigingsbrief uitgebreid. hierin staat nu expliciet vermeld, net als op de website, dat de mogelijkheid bestaat dat een examinator in opleiding het examen bijwoont.

“Juist omdat pas op de dag van het examen bekend is of een examen een mentorexamen is, is van belang dat een examenkandidaat weet dat deze mogelijkheid bestaat en dat in dat geval zijn rijinstructeur niet mee kan rijden”, is het oordeel van de Ombudsman. “Het CBR heeft hierover duidelijke informatie opgenomen op haar website. Ten tijde van deze klacht werd deze informatie niet actief door het CBR verstrekt. Sinds 1 juli 2016 is dat anders.”

Willekeurig

Pas op de dag van het examen is voor de rijinstructeur en kandidaat bekend welke examinator hen is toegewezen en dus ook of het om een examen met een examinator in opleiding gaat. Het toewijzen van de examinator en van de examinator in opleiding aan een kandidaat gebeurt volledig willekeurig en geautomatiseerd via het planningssysteem van het CBR. Op deze wijze wordt beïnvloeding door kandidaten, rijschoolhouders en individuele examinatoren zoveel mogelijk uitgesloten.

Kandidaten en rijinstructeurs kunnen voor aanvang van het examen, nadat de indeling bekend is, vragen om een rit zonder die tweede persoon. Of het CBR tegemoet kan komen aan dit verzoek, hangt af van het feit of examinatoren kunnen ruilen van de aan hen toegewezen kandidaat. Het ruilen moet worden afgestemd met alle partijen die hierbij betrokken zijn.

Geen proactieve communicatie

‘Het CBR heeft ervoor gekozen om niet proactief richting kandidaten te communiceren dat zij kunnen vragen om een rit zonder tweede persoon van het CBR’, aldus de Omdusman. ‘Bij een proactieve communicatie verwacht het CBR dat kandidaten vaker zullen vragen om een dergelijke examenrit. Daardoor kan de continuïteit van de opleiding van examinatoren in gevaar komen. Als er onvoldoende nieuwe examinatoren worden opgeleid, heeft dit bovendien tot gevolg dat de reserveringstermijnen van de examens langer zullen worden en daarbij zijn examenkandidaten niet gebaat.’

Lees ook: CBR gaat klachtenafhandeling verbeteren op initiatief van de Nationale Ombudsman