Het houden van te weinig afstand, de telefoon gebruiken tijdens het rijden en een gebrek aan concentratie. Vrachtautochauffeurs keuren elkaars mentaliteit af en zien het als grote veroorzaker van vele ongelukken, zo blijkt uit social media-onderzoek van transportkenner Jacques van der Linden. Toch lijkt verandering ver weg. “Niemand zegt: ík houd te weinig afstand.”

Van der Linden, zelf meer dan veertig jaar actief in de transportsector op meerdere posities, benaderde naar aanleiding van vele zware ongelukken met vrachtauto’s via achttien Facebookpagina’s chauffeurs met de vraag wat zij als oorzaken en oplossingen zien voor het voorkomen van doden en gewonden. Uit meer dan 1300 reacties die binnen twee weken binnenkwamen selecteerde hij een top tien. “Het leeft ongelooflijk, steeds meer chauffeurs voelen zich angstig op de weg.”

Mentaliteit

Het opvallende aan de top tien is dat de helft van de aangevoerde punten teruggevoerd kan worden op de chauffeurs zelf. Het gaat dan het sterkst om het gebruik van telefoons en laptops tijdens het rijden en het houden van te weinig onderlinge afstand. “Maar dat is ook weer gelijk verbonden met respect”, redeneert Van der Linden. “Chauffeurs gunnen elkaar de ruimte niet, en ze zijn het er schijnbaar over eens dat strenger controleren en zwaarder bestraffen hier een goede oplossing voor is.”

Dat de mentaliteit van de chauffeurs het grootste probleem is bij het veroorzaken van ongevallen is precies de reden dat Van der Linden met dit eigen onderzoek aandacht wil van belangenorganisaties en de politiek. “Er is bewustwording nodig van de eigen verantwoordelijkheid. De chauffeurs weten naadloos de pijnpunten aan te wijzen, maar wijzen nooit naar zichzelf. Niemand zegt: ‘ík houd te weinig afstand’, of ‘ík kijk ook Facebook achter het stuur’.”

Geen gehoor

De transportkenner haalt echter bakzeil bij de organisaties die hij aanschrijft. “De politiek keert de problemen de rug toe, op de SP na. Veilig Verkeer Nederland heeft haar eigen campagnes en wil geen extra geld besteden, de vakbonden reageren niet. Maar de kracht van een campagne zit juist in de herhaling. Volgens mij is vrachtwagenchauffeur het gevaarlijkste beroep ter wereld. Iedereen kijkt naar de veiligheidsproblemen van chauffeurs in Calais als gevolg van de migrantenstroom, terwijl in ons land dagelijks slachtoffers vallen.”

Gekeken naar het aantal verkeersdoden in ons land op basis van cijfers van het CBS vallen de problemen mee. De meest recente statistieken uit 2013 laten zien dat 7 van de 570 geregistreerde verkeersdoden voortkwam uit een ongeluk met een vrachtauto. Slachtoffercijfers uit 2010 laten zien dat 77 van de 19.000 zwaargewonden voortkwam uit een ongeval met een vrachtauto. Van der Linden trekt de cijfers in twijfel. “Dagelijks komen er berichten voorbij dat er gewonden vallen. Die angst onder chauffeurs is er niet voor niets.”

Doelstelling

Het deert de oud-medewerker van onder andere Hoek Transmission niet dat hij alleen moet optrekken in de strijd tegen chauffeursongevallen. Het voelt voor hem als een morele verplichting. “Er wordt gepraat over technologische ontwikkelingen, maar die zijn er nog niet vandaag. En vandaag vallen er weer gewonden. Ik ken de branche, ik weet hoe hoog de druk is op chauffeurs om er alles uit te halen. Maar de oplossing ligt voorhanden.”

De kans op een grote voorlichtingscampagne acht Van der Linden momenteel klein, maar opgeven doet hij niet. Via de verschillende sociale media blijft hij het onderwerp onder de aandacht brengen bij de politiek, betrokken organisaties en vooral de chauffeurs zelf. “Al helpt het maar iets. Bij het voorkomen van één ongeluk vind ik het al een succes.”

Lars Verpalen