De lancering van de Rijscholenkiezer van Stichting TeamAlert heeft de nodige stof doen opwaaien. De al bestaande vergelijkingswebsites als Klantenvertellen en Rijschoolregister.nl zijn niet te spreken over ‘oneerlijke concurrentie’ en het ‘marktverstorend initiatief’. De eerste bezwaarschriften zijn inmiddels ingediend en de juridische druk wordt vanuit verschillende kanten opgevoerd, zo blijkt. “Juridisch rammelt het aan alle kanten. Dat hebben we van diverse juristen te horen gekregen”, zo stelt Jeroen Wilborts van Klantenvertellen. “Wij verwachten over twee weken met meerdere partijen officieel richting gerecht te gaan.”

Stichting TeamAlert kreeg vorig jaar de opdracht van minister Schultz om een onafhankelijke rijscholenvergelijker te ontwikkelen. De website is inmiddels live. Iedere rijschool in Nederland is erin opgenomen op basis van de gegevens die op rijschoolgegevens.nl beschikbaar zijn. De keuze van de minister om een dergelijk project niet aan te besteden, maar rechtstreeks subsidie aan TeamAlert te geven, is inmiddels onderwerp van discussie. TeamAlert bestrijdt overigens dat er een verplichting tot aanbesteding zou bestaan. “Ik doe geen uitspraken over bedragen, maar wij zijn ruim onder de aanbestedingsgrens gebleven”, zo stelde projectleider Nard Gilsing eerder al. De concurrerende partijen betwijfelen of dit werkelijk het geval is en willen openheid van zaken. De aanbestedingsgrens bedraagt voor de centrale overheid 134.000 euro.

Rijschoolbranche

Jeroen Wilborts van reviewpartij Klantenvertellen zegt met drie punten grote moeite te hebben. “De minister heeft de opdracht gegeven aan een partij die normaal gesproken flyers uitdeelt op scholen en geen enkele ervaring heeft met het bouwen, beheren en onderhouden van een dergelijk platform. Ik heb absoluut geen moeite met het team van TeamAlert en de personen daarachter, maar zij zijn niet de juiste partij voor deze klus. Een website als de Rijscholenkiezer runnen en beheren is iets heel anders dan verkeersveiligheidsacties houden.”

Minister Schultz stelde zelfs dat TeamAlert de enige geschikte partij was voor deze taak, zo vervolgt hij. “Dit terwijl ik zo een stuk of zeven review-partijen kan noemen die veel meer ervaring hebben en dit dan ook prima zouden kunnen. Maar eigenlijk bestond de site die het ministerie voor ogen had gewoon al in de markt. Rijschoolregister.nl bijvoorbeeld. De jongens daarachter hebben vorig jaar dan ook al bij het ministerie aan de bel getrokken. Maar de minister zei: ‘Maak je niet druk, we gaan iets heel anders bouwen en overlap is er niet of nauwelijks’. Het blijkt nu echter bijna een één op één-kopie. Dit is geen manier om met jonge ondernemers om te springen.”

Subsidie

Daarnaast laat Wilborts weten de subsidie vanuit het ministerie een hekel punt te vinden. “Want na het hele UWV-verhaal  is dit de tweede keer dat de rijschoolbranche verstoord wordt met belastinggeld. Er is sprake van oneerlijke concurrentie en partijen die hun brood verdienen met hun review-website of vergelijkingssysteem worden zwaar benadeeld. Maar ook omdat de geldstroom slechts voor een jaar zeker is.” Hij stelt dat het daarom voor de rijschoolhouder riskant is om helemaal op de Rijscholenkiezer van TeamAlert in te zetten en alle andere review-sites te laten vallen. “Volgend jaar moet TeamAlert gewoon weer opnieuw een aanvraag doen. Het kabinet hoeft maar te vallen of de minister stapt op en het wordt opeens de vraag of de Rijscholenkiezer wel zal blijven drijven.”

“En wie is eigenaar van de reviews van de Rijscholenkiezer”, wil hij weten. “Ik weet het echt niet. Is het TeamAlert, de minister, de bouwers van de website of de rijschoolhouder die de eigendomsrechten heeft? Dat is van belang voor als de site vroeg of laat een keer wordt opgedoekt.”

Rijschool

Wilborts laat weten de nieuwe vergelijkingssite een ’tranentrekker vanjewelste’ te vinden. “Er zijn geen spelregels of gebruikersvoorwaarden. Iedereen kan een review schrijven, zonder dat hij klant is geweest van een bepaalde rijschool. Je kunt bij wijze van spreken je buurman op de camping, die toevallig rijschoolhouder is, aan een goede beoordeling helpen als je zou willen. En wat zijn de regels voor het al dan niet verwijderen van bepaalde reacties. Het is een beetje als een voetbalwedstrijd zonder scheidsrechter en zonder regels. Er is niet voldoende over nagedacht. Ze hebben de expertise niet.”

Klantenvertellen is net als naar verluidt zes andere partijen bezig om een juridische procedure op te starten. “De bezwaarschriften zijn inmiddels ingediend. We willen dat de website offline wordt gehaald of dat de reviews van de al langer bestaande partijen op de website geïntegreerd worden. Het ministerie heeft belastinggeld verkwist en de markt verstoord door de Rijscholenkiezer de reviews zelf te laten regelen. Dubbel werk. Want bijvoorbeeld Klantenvertellen alleen al heeft zo’n 60.000 reviews van 1.500 rijscholen verzameld. En jonge, succesvolle ondernemingen worden gedwarsboomd.”

Koppeling

De koppeling die momenteel tussen de Rijscholenkiezer en Klantenvertellen bestaat, blijft voorlopig overigens gehandhaafd. “De totaalscore van een rijschool in Klantenvertellen weegt voor ‘een klein deel’ mee in de weging van de Rijscholenkiezer. Als is mij niet bekend in hoeverre, want daar wordt heel schimmig over gedaan. Wellicht is het helemaal niet het geval, maar worden we op deze manier gewoon een beetje aan het lijntje gehouden. We weten het niet.”

Ook de rol van het CBR zegt Wilborts dubieus te vinden. “Leerlingen wordt via een mail geadviseerd een review bij de Rijscholenkiezer achter te laten. Andere partijen in de markt worden daardoor gepasseerd. Ze sturen geslaagden toch ook niet het advies om vooral één bepaald merk als eerste auto aan te schaffen? Ook hierover gaan wij bezwaar maken. Het klopt gewoon niet.”

Klantenvertellen

De samenwerking tussen TeamAlert en Klantenvertellen kwam al vrij vroeg in het ontwikkelingsproces tot stand, zo laat Wilborts weten. “Toen wij nog in de veronderstelling waren dat de opdracht op een juiste manier was aanbesteed en dachten dat er weinig tot geen overlap zou bestaan tussen de nieuwe vergelijker en de al bestaande sites. Inmiddels vrezen we dat de vork anders in de steel zit. Maar om nu onze data meteen terug te trekken, dat zou voor rijschoolhouders nadelig kunnen zijn. Dat willen we niet. Daarom wachten we op de uitkomst van de juridische procedure.”

Wilborts vertelt namens Klantenvertellen de website overigens niet als bedreiging te zien. “Allereerst omdat we in ruim dertig verschillende branches actief zijn en de rijschoolbranche zo’n zes procent van ons inkomen is. Daarnaast denk ik niet dat de nieuwe site een succes gaat worden, omdat veel rijschoolhouders boos zijn. Het ministerie heeft eerst voor malaise in de branche gezorgd met haar UWV-steun. Nu probeert ze die malaise op te lossen door wéér met overheidsgeld te strooien. En dit veroorzaakt wederom oneerlijke concurrentie ten opzichte van de marktpartijen. Het is moreel gezien verwerpelijk. De rijschoolbranche is het beu. Daarbij komt dat ik in de afgelopen weken geen enkele afmelding voor Klantenvertellen heb ontvangen. We zien wel wat het wordt. Maar van een VVD-minister die ondernemerschap en een vrije markt aanmoedigt, zou anders mogen worden verwacht.”

Ministerie

Ook de twee studenten die drie jaar geleden startten met vergelijkingswebsite Rijschoolregister, zijn niet te spreken over de nieuwe speler binnen de markt en zeggen zich op juridische stappen te beraden. De jongens verdienen naar eigen zeggen nog geen geld aan hun website, waar maandelijks 15.000 leerlingen rijscholen met elkaar vergelijken. Ze zien de gesubsidieerde site dan ook als oneerlijke concurrentie binnen een vrije markt. “Wij hebben contact gezocht met het ministerie met het verhaal ‘Doe dit nou niet, want wij hebben het al’ en ‘Kunnen we hiermee niet samenwerken. Of voor mijn part nemen jullie het over’. Maar het ministerie verzekerde ons dat het om iets heel anders zou gaan en dat er weinig tot geen overlap zou zijn”, zo vertelt Joost Aanen.

Maar na de lancering bleek het platform honderd procent te overlappen met het Rijschoolregister, zo stelt de student nu. “Er is een hoop geld in gestopt, wat mij betreft zonde. En wat er nu gebeurt is dat een overheids-gesubsidieerde partij de concurrentie aangaat met partijen in de vrije markt. Door een overheid die pretendeert starters te willen helpen en voor een ondernemersklimaat te zijn, worden we gewoon heel hard in de wielen gereden.” Het ministerie van Infrastructuur en Milieu is om een reactie gevraagd, maar heeft nog niet op de kwestie gereageerd.

Roosmarijn Dierick