Buitengewone prestaties, buitengewoon doorzettingsvermogen of een buitengewoon goed idee. In deze terugkerende rubriek ‘BUITENGEWOON’ spreekt RijschoolPro met rijschoolhouders, rijinstructeurs en ondernemers die het net even anders doen.

Met 32 jaar aan ervaring binnen de rijschoolbranche heeft de Limburgse Oswald Wouda (52) inmiddels al heel wat meters gemaakt én met elke doelgroep gewerkt. Maar in het bijzonder vertelt Oswald deze keer in BUITENGEWOON over zijn 50-plus leerlingen en wat hen tot zo’n leuke doelgroep maakt.

Hoewel het gros van de mensen aan jongeren denkt bij rijlessen, zijn er ook genoeg volwassenen, en dus ook 50-plussers, die hun rijbewijs nog moeten halen. Hier zijn volgens Oswald verschillende redenen voor. Zo zijn sommigen nooit begonnen met lessen of ze zijn wel begonnen, maar hebben nooit hun rijbewijs gehaald. “Het meest schrijnend zijn de mensen van wie hun partner bijvoorbeeld ziek is geworden en daardoor niet meer kan en mag autorijden. Er staat een auto voor de deur, maar niemand kan hem besturen. Dan zeggen ze bijvoorbeeld: ‘Ik ging altijd een lekker stukje rijden door het Limburgse landschap met mijn man, maar nu kan dat niet meer.’ Voor sommigen is dat de reden om toch zelf nog op oudere leeftijd het rijbewijs te halen en dat vind ik alleen maar heel moedig en heel knap”, zegt Oswald.

The good old days

De leeftijd is niet het enige verschil tussen de 50-plus-leerlingen en de jeugdige leerlingen binnen Rijschool Ozzi. De manier waarop hij les geeft, de lengte van de lessen en de duur van het hele lestraject verschillen ook van elkaar. “Oudere kandidaten hebben veel meer levenservaring en het is de taak van de rijinstructeur om hun levensverhaal te leren begrijpen. Ze hebben vaak ook al een heel vast patroon van denken en handelen ontwikkeld, waardoor leren op oudere leeftijd soms wel eens moeilijk kan zijn. De uitdaging voor de instructeur is dan ook om hen mee te nemen in een wereld die nieuw voor hen is”, vertelt Oswald.

Tekst gaat verder onder de foto

“Daarnaast kan ik met de 50-plus leerlingen andere gesprekken hebben, zoals over de tijden van vroeger. Ik ben namelijk zelf ook al 52, dus we kunnen samen herinneringen ophalen uit onze jeugd en ik begrijp hen beter”, vervolgt Oswald.
“Met de jongeren heb ik natuurlijk ook een vorm van aansluiting, die heb ik door de jaren heen geleerd. Dat is ook de uitdaging van het vak: als je als ‘verse’ instructeur begint, ga je de protocollen af, maar je komt met allerlei karakters in aanraking en daar moet je mee leren omgaan.”

Didactiek voor jong en oud

Het halen van een rijbewijs duurt volgens Oswald voor 50-plussers over het algemeen een stuk langer dan voor jongere leerlingen. “Als je als 50-plusser bij mij een lespakket afneemt, krijg je tien lessen gratis. Deze doelgroep heeft andere behoeften en daar moet je op inspelen. Zo sta je met hen bijvoorbeeld vaker stil langs de weg om te bespreken hoe bepaalde handelingen zijn gegaan en hoe een rit tot dan toe is verlopen. Zij vinden dat vaak een fijnere manier om het autorijden aan te leren”, zegt Oswald. “Daarentegen denken jongeren vaak juist: hoe sneller, hoe beter. Als ik met hen zo lang stil zou staan langs de weg, zitten ze me vast aan te kijken van: ‘kerel, wordt het niet eens tijd om meters te maken.’”

Tekst gaat verder onder de foto

Naast 50-plussers die nog geen rijbewijs hebben behaald, krijgt Oswald ook regelmatig te maken met mensen in deze leeftijdscategorie die wél een rijbewijs hebben, maar niet durven te rijden. “Zij geven dan bij mij aan dat ze te angstig zijn achter het stuur of dat ze bijvoorbeeld niet de snelweg op durven. Maar ik krijg ook oudere leerlingen die van hun omgeving of partner de feedback krijgen dat ze gevaarlijk rijden. Onlangs heb ik een leerling lesgegeven die – heel triest – zijn vrouw is verloren aan corona. Hij is daarna ook nog gevallen op de stoep en heeft daarmee zijn schouder verbrijzeld. Pas na twee á drie jaar kon hij weer autorijden, maar zijn vrouw was zijn steun en toeverlaat achter het stuur. Zij lette op en waarschuwde hem voor van alles in het verkeer. De drempel voor hem om zelf weer te gaan rijden was daarom heel hoog geworden. Uiteindelijk hebben we er samen voor gezorgd dat hij weer veilig kan rijden. Je moet daarom altijd het positieve in blijven zien, bij alles en iedereen.”

Verscheidenheid in doelgroepen

Dat sommige rijscholen bepaalde doelgroepen niet aannemen, vindt Oswald alleen maar goed. “Je moet als rijschoolhouder je grenzen trekken. Als je van jezelf weet dat je beter of minder goed met bepaalde mensen kunt werken, dan moet je daar gewoon duidelijk in zijn. Als ik een verbetering zou mogen doorvoeren in de branche, zou het dan ook zijn dat je als beginnend instructeur maar met één bepaalde doelgroep mag werken. Daarna: hoe meer ervaring, hoe moeilijker of uitdagender de doelgroep kan worden.”

Oswald is al ruim 32 jaar rijinstructeur en is dertien jaar geleden zijn eigen rijschool begonnen, bewust op latere leeftijd. “Ik dacht toen: laat maar komen, ik ben er klaar voor. Voor iedereen. Van jong tot oud, van rood tot geel: bij mij is iedereen welkom.”

Misschien ook interessant:

• ‘Ik doe in dit werk eigenlijk alles wat ik leuk vind’
• Drie keer zonder schuld met dezelfde leerling in een ongeluk belanden; het gebeurde rijschoolhouder François