Er liggen volop kansen voor Nederlandse rijinstructeurs om in Vlaanderen (België) aan de slag te gaan. En er is vanwege de vergrijzing een fors tekort aan rijinstructeurs aan het ontstaan. Bovendien ligt het opleidingsniveau van de Nederlandse rijinstructeurs erg hoog. En er liggen niet alleen kansen voor de categorie B, ook transportrijscholen kunnen best eens over de grens kijken. Dat zegt John Willemsen, die al een paar jaar actief is als Nederlandse rijinstructeur in Brussel.

Nederlandse rijinstructeurs die in Vlaanderen rijles willen gaan geven kunnen eenvoudig een bevoegdheid aanvragen bij de Federale Overheids Dienst (FOD) Mobiliteit. België erkent de Nederlandse bevoegdheid. Andersom overigens niet. Voorwaarde om daadwerkelijk rijles te geven is wel dat de rijinstructeur over een Belgisch rijbewijs beschikt. Daarvoor dient hij op een Belgisch woonadres ingeschreven te staan.

Rijscholen

Willemsen was tussen 2003 en 2007 actief bij Nederlandse rijscholen in onder meer Almere en Groningen. Vervolgens ging hij reizen en kwam uiteindelijk in Brussel terecht, waar hij zijn huidige vrouw heeft leren kennen. Samen zijn ze in Brussel gebleven.

Hij is nu enkele jaren actief als freelance rijinstructeur in het Belgische systeem. Dat is overigens flink anders dan het systeem in Nederland. Hier mag niemand zelfstandig de weg op, zonder dat het CBR daarvoor groen licht heeft gegeven.

Rijles

In België heb je twee systemen, vertelt Willemsen. Je kunt als leerling kiezen voor de vrije begeleiding of voor de route via een officieel erkende rijschool. Volgens de laatste route krijg je 20 uur rijles, waarna je zelfstandig de weg op mag met een voorlopig rijbewijs dat 18 maanden geldig is.

“Het maakt soms geen verschil welk niveau een leerling dan heeft”, zegt Willemsen. “Ik ken mensen die nog niet over voldoende voertuigbeheersing beschikken en toch zelfstandig mogen gaan rijden met hun voorlopig rijbewijs. Niet elke rijschool beoordeelt of het niveau voldoende is; voor sommigen volstaat het dat de leerling 20 uur heeft gevolgd”

Nadat de leerling minimaal drie maanden zelfstandig heeft gereden, heeft hij 18 maanden de tijd om praktijkexamen te doen. Slaagt de leerling, dan krijgt hij zijn definitieve rijbewijs. Zakt de leerling, dan moet hij nog even verder oefenen. Maar dat mag dan nog altijd zelfstandig. Vervolgens mag hij onbeperkt herkansen. Het slagingspercentage bedraagt ongeveer 30%.

Praktijkexamen

Willemsen: “In België mag je dus met de auto naar je praktijkexamen rijden. Vindt de examinator dat je gezakt bent omdat je nog niet over voldoende vaardigheden beschikt om zelfstandig de weg op te mogen, dan mag je in je auto stappen en alleen naar huis rijden.”

Overigens is het examenniveau in Nederland vele malen hoger, vindt Willemsen. “De examenrit kent hier vaak enkele ‘valstrikken’. Hierbij heeft de wegbeheerder zijn taak niet goed gedaan en zijn bijvoorbeld verkeersborden slecht te zien, of is een kruispunt onoverzichtelijk ingedeeld. Reageert de leerling niet correct, is hij gezakt. Reageert hij wel correct, is hij geslaagd. Dat zegt natuurlijk erg weinig over zijn vaardigheden.”

Vrije begeleiding

Het andere systeem is die van de vrije begeleiding. Daarin is Willemsen actief als freelance rijinstructeur met zijn rijschool JoRal. Hierbij haalt de leerling het theoriecertificaat, waarmee hij drie jaar onder begeleiding de weg op mag. Ook hier mag hij na minimaal 3 maanden examen afleggen.

De begeleiding mag gegeven worden door iedereen die minimaal 8 jaar het rijbewijs heeft, bijvoorbeeld ouders of vrienden. Als dat tegen betaling gebeurt, dan dient de ‘lesgever’ over een rijinstructeursbevoegdheid te beschikken. Willemsen: “Je snapt dat er enorm veel beunhazen actief zijn. Want probeer maar eens te bewijzen dat er betaald is door een leerling.”

Begeleiding

Willemsen is als rijinstructeur actief in het systeem van de vrije begeleiding. Hij heeft een zogenaamd ‘centrum voor begeleiding’. “Ouders vinden het prettig als hun kind rijles krijgt van een gediplomeerde rijinstructeur”, vertelt hij. “Dat vinden ze veiliger. Of ze hebben zelf geen tijd om hun kinderen te leren rijden.”

Willemsen is wel bezig om een officieel erkende rijschool te worden. Maar daarvoor moet hij eerst wat investeringen doen. “Om de aanvraag te kunnen doen, moet ik eerst een hoop kosten maken. Die regels zijn erg ouderwets. Zo moet je bijvoorbeeld over een eigen kantoorruimte met leslokaal beschikken, zelfs als je nooit één theorieles geeft”

Lesprijzen

Wel is ongeveer 8 jaar geleden de markt vrijgegeven. Hierdoor kan elke regio een ongelimiteerd aantal rijschool herbergen, vertelt Willemsen. De lesprijzen bij zo’n officieel erkende rijschool liggen ongeveer tussen de 45-55 euro per uur. Een rijinstructeur in het systeem van de ‘vrije begeleiding’ rekent meestal ongeveer 35 euro per uur.

Een Nederlandse bevoegdheid die omgezet wordt in een Belgische, is voldoende om een eigen rijschool te starten. Mits de bedrijfsruimte aan alle voorwaarden voldoet. En er liggen goede kansen voor transportrijscholen, denkt Willemsen. In Nederland verkeren die al enkele jaren in zwaar weer door de economische crisis, terwijl de Belgische transportrijscholen met fikse tekorten aan rijinstructeurs kampen.

Transportrijscholen

“Er is hier nog steeds grote vraag naar B/C/D-rijinstructeurs”, vertelt hij. En als je als Nederlandse rijinstructeur over C- of D-bevoegdheid beschikt, mag je rijles geven in alle categorieën waarvoor je het rijbewijs hebt. Heb je nu dus alleen C en vraag je de Belgische bevoegdheid aan, dan hoef je alleen het rijbewijs D te halen om ook in die categorie les te geven.”

Overigens bestaat er voor de C-D-rijopleidingen geen systeem van vrije begeleiding. “Een voorlopig rijbewijs is nooit geldig voor vervoer van personen of goederen”, vertelt Willemsen.

Opleidingsniveau

De Nederlandse rijinstructeurs staan goed aangeschreven in België, weet Willemsen. Vooral door het hoge opleidingsniveau. “Nederland is echt een voorloper. Als het bijvoorbeeld gaat om het aanleren van Het Nieuwe Rijden, dat hier EcoDriving heet. Maar hier leren de leerlingen nog steeds terugschakelen, in plaats van het gas los te laten.”

Bart Pals

Lees ook: Belgische rijscholen willen systeem met ‘pseudo-rijscholen’ afschaffen