Het was een roerig jaar voor de rijschoolbranche. ‘Een jaar van net niet’, zo stelt VRB-voorzitter Peter van Neck. Met de kerstdagen en 2014 voor de deur maakt hij de balans op en blikt hij vooruit op het komende jaar.

2013 kenmerkt zich als het jaar van schandalen en negatieve publiciteit. Een jaar van net niet. De vervroegde evaluatie van de WRM gaf hoop, maar de uitkomst: net niet. Er werden veel feiten en wensen blootgelegd, maar de conclusie van dit rapport en vervolgens de reactie van de minister aan de Kamer: noch vlees noch vis. De vermaledijde sanctie is niet van tafel, omdat men geen ander middel om de bijscholing af te dwingen weet te bedenken.

WRM

Tijdens de interviewrondes voorafgaand aan de enquête gaven we aan dat de roep om toezicht en handhaving van WRM een speerpunt is. We maakten bij de presentatie van het rapport hiervan duidelijk een punt. Dat collega’s terecht of onterecht het onderbuikgevoel ervaren. Dat door het gebrek aan controle en handhaving iedereen iets roept hoort, maar als puntje bij paaltje komt durft niemand zijn nek uit te steken.

En als je als VRB wél deze vermoedens uitspreekt, schiet men in de stress. Dan moet je in de verdedigingsstand bij partijen waarmee je regelmatig om tafel zit. Zeker, niemand heeft de exacte cijfers, maar haal deze onzekerheid dan ook weg.

Controle

En de enige partij die met de handhaving van de WRM aan de slag kan (en moet) gaan is de politie, want zij heeft deze bevoegdheid. De minister maakt handig gebruik van de situatie door te roepen dat er bij haar maar één geval van een instructeur die onbevoegd lesgeeft bekend is.

Maar dat bij een controle in Rotterdam een lesauto, zonder leerling notabene, staande werd gehouden en de politie deze aanhouding gebruikt om te vertellen dat een collega een taxi heeft moeten bellen voor de leerling, de lesauto achter moest blijven en de instructeur moest gaan lopen omdat hij geen papieren kon tonen. Ja, dat bereikt de minister niet.

Meten

Als in de keten de partij die bovenstaande kan en in onze ogen móet meten dit niet op de ‘landelijke prioriteitenlijst’ heeft staat, dan kan onze minister hier (weer) goed mee wegkomen. En dan blijft de situatie zoals hij nu is: argwaan, achterdocht en de geruchtenmachine die op volle toeren blijft draaien. De branche is hier deels zelf schuld aan is, door niet massaal aansluiting te zoeken bij een branchevereniging. VRB prijst zich gelukkig dat het ledental in 2013 met 20 procent gestegen is.

De bedoeling bij het opstellen en instellen van het nieuwe applicatie-traject destijds was het niveau naar een hoger level te tillen en de malafide groep te weren. Maar het resultaat is dat de groep die het al goed deed en serieus en met passie met haar vak bezig was, nu ook als brave burgers weer aan deze eisen voldoet. En de knoeiers kunnen als lachende derden gewoon hun gang gaan. Met als klap op de vuurpijl: ze krijgen van de overheid op deze manier ook nog een podium.

Regels

Vervolgens schrijft de SWOV in het rapport van 10 december ook nog eens dat het instellen van eisen en regels aan de opleiders niet van invloed is op de ongevallencijfers. Ja dan vraag je je toch werkelijk af waar we dit allemaal voor doen. Gooi dan alle regels maar overboord, zet de klok stil of liever nog: draai de klok terug naar de vooroorlogse situatie toen je als burger naar de notabele van het dorp ging (pastoor, notaris, dokter). En die vanachter het raam keek of je de auto kon besturen en vervolgens een rijbewijs kreeg.

En hierbij leggen we de nadruk op rijbewijs, want een rijvaardigheidsbewijs waar de beroepsgroep nu voor opleidt, is van een andere orde.

Imago

We moeten af van het negatieve imago waarmee we al meer dan een jaar de pers halen. Ik hoop toch echt dat we aan het eind van 2014 kunnen zeggen dat we letterlijk en figuurlijk de weg naar professionalisering van de branche zijn ingeslagen. Omdat we gezien worden als een schakel in de keten moeten deze schakels overal even sterk zijn en moet het Ministerie van I&M het sterkst zijn als slot van deze ketting. Want de schakels kunnen heel sterk zijn, als het slotje zwak is, valt alles toch uit elkaar.

Peter van Neck, voorzitter Vereniging Rijschool Belang