Onlangs werd bekend dat de vrijstelling voor Code 95 voor oudere chauffeurs definitief vervalt. Als deze chauffeurs tijd en geld moeten investeren in hun nascholing, dan moeten zij wél waar voor hun geld krijgen, stelt Cor Wildeman. Als voormalig inspecteur én trainer uit hij zijn zorgen over de kwaliteit van Code 95-opleiders, met name voor de digitale tachograaf. Hij schreef een ingezonden stuk voor vakblad RijschoolPro.

“Tijdens mijn werk als inspecteur bij wat nu de Inspectie Leefomgeving en Transport heet, stak zo rond het begin van 1990 het fenomeen ‘fraude’ de kop op bij de – toen nog – analoge tachograaf. Mijn eerste case had ik bij een uit Duitsland afkomstig voertuig. Omdat er op dat moment nog zo ontzettend weinig kennis was van de werking van de tachograaf en steekhoudend bewijs niet verkregen kon worden, kwam de chauffeur er mee weg.

Dit was wel de aanleiding om mij, mede op verzoek van een leidinggevende, hierin te bekwamen. Het geheel geraakte in een dermate grote stroomversnelling dat ik al snel werd gevraagd of ik aan de collega’s cursus kon geven. Na samenstelling van een ‘cursusboek’ startte ik daarmee. Ook in het buitenland bleef dit niet onopgemerkt. Al snel volgden cursussen en seminars in Duitsland en België.

Waarom iemand inhuren als een op de loonlijst staande werknemer het ook wel even erbij kan doen?

Omdat de wijze waarop fraudes werden gepleegd een steeds grotere vlucht nam, werd in 2005 een internationale werkgroep opgericht met daarin deelnemers van meerdere EU-lidstaten. Deze werkgroep had als doel alle soorten bekende fraudes in kaart te brengen om daarmee vervolgens collega’s EU-breed te ondersteunen. Vanaf 2008 werd daar een ‘Masterclass’ digitale tachograaf aan toegevoegd, waaraan ik zestien keer als docent mocht deelnemen.

Nadat ik eind 2005 met pensioen ging ben ik zelfstandig verder gegaan en startte vanaf 2016 met mijn onderneming Tachograaf advies en Training. Inmiddels heb ik talloze trainingen in het kader van Code 95 gedaan voor de digitale tachograaf bij kwalitatief goede opleiders.

Tijdens deze trainingen heb ik echter ook meer dan voldoende signalen ontvangen dat de kwaliteit van opleidingen vaak – en soms sterk – onder de maat is. Uit ervaring, mailcontacten en telefoongesprekken is mij ook gebleken dat vaak die kwaliteit ondergeschikt wordt gemaakt aan andere aspecten. Waarom iemand inhuren als een op de loonlijst staande werknemer het ook wel even erbij kan doen?

Een andere opmerking was dat ‘het toch niet zo moeilijk kon zijn’. Men heeft er kennelijk geen flauw benul van dat onder andere de rijtijdenwetgeving een goede uitleg behoeft en het benoemen van de tijden niet voldoende is. De cursist kan dat zelf ook wel opzoeken. Ik hoor zelfs verhalen dat een docent binnen 1 uur klaar is met de uitleg van de digitale tachograaf.

Om de kwaliteit, die ik wil leveren, te ondersteunen geef ik elke cursist een ‘aide memoire’. Dit is een kaartje waarop de meest belangrijke pictogrammen staan en aan de binnenzijde de rij- en rusttijden worden benoemd. Cursisten stellen het bijzonder op prijs om iets tastbaars en bruikbaars te ontvangen. Ik zie het daarom met lede ogen aan dat veel opleiders de kwaliteit op een – te – laag niveau zetten.

Ik weet dat er docenten voor een groep worden gezet die vaak weinig of geen affiniteit hebben met de digitale tachograaf noch enige praktijkervaring. Hun achtergrond is een totaal andere. Hoe kun je dan vragen uit de praktijk goed beantwoorden? Uit een onlangs verschenen rapport van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat blijkt dat hetgeen ik al langere tijd wist, daarin wordt onderschreven. Men zet maar al te vaak ondeskundige docenten voor een groep.

Omdat het lesboek echter ook een kostenpost is, wordt ook daar zeer sterk op bezuinigd

Ook de verschillende lesboeken wil ik hierbij niet onvermeld laten. Diverse lesboeken geven qua stijl en inhoud vaak de indruk dat zij samengesteld zijn door een ’theoreticus’. Omdat het lesboek echter ook een kostenpost is, wordt ook daar zeer sterk op bezuinigd. Een van de eerste boeken die ik tegenkwam, vermelde doodleuk iets dat in strijd met de wet was. Dit boekwerk is inmiddels vervangen door een door mij zelf samengesteld boekwerk.

Aan Vervoersondernemingen zou ik – met klem – het advies willen geven om goede informatie in te winnen omtrent de opleider maar ook de docent. Voor de vaak hoge kosten mag immers kwaliteit worden verwacht en een deskundige docent. Ook de instructie ter zake Out of Scope en Handmatige invoer laat menigmaal sterk te wensen over. De chauffeur is voor het doen van handmatige invoer zelf verantwoordelijk en de boete bedraagt in Nederland 550 euro.

Probeer te achterhalen of de betreffende docent dit beheerst. Sluit niet op voorhand een contract af voor meerdere groepen maar vraag eerst om een proefsessie. Inmiddels wordt ook van overheidswege aan het vorenstaande gewerkt. Een overheidsambtenaar die daarbij betrokken is, verwoordde het zo: ‘Wanneer pakt iedere partij zijn rol en verantwoordelijkheid op? Wanneer stopt men met het voor de klas zetten van onbekwame docenten?'”

Lees ook: Branche overrompeld door nieuwe maatregelen Code 95