Rijondersteunende systemen in de auto, zoals cruise control en parkeerhulp, zouden een onderdeel moeten zijn van de rijles. Dat geeft een ruime meerderheid van de rijinstructeurs aan in de enquête die VerkeersPro hield onder haar lezers. Opvallend is dat de instructeurs het niet zien zitten als dit onderwerp ook terugkomt in het praktijkexamen van het CBR.

Op de vraag ‘Moeten rijinstructeurs hun cursisten leren over Advanced Drivers Assistance Systems (ADAS)?’ antwoordt maar liefst 78 procent met ‘ja’. Wanneer er wordt gekeken naar de antwoorden per leeftijdscategorie, is er nog iets opvallends te zien: hoe ouder de rijinstructeur, hoe positiever hij of zij is over het gebruik van moderne autotechnieken in de rijles. In de categorie 23 tot 35 jaar is 72 procent voorstander; bij 65-plussers ligt dit percentage op 82 procent.

Moeten rijinstructeurs hun cursisten leren over ADAS?

Voorstanders vinden dat een leerling maar beter voorbereid kan zijn op de toekomst:

• “Het wordt steeds normaler op een auto, dus leer ze er goed mee om te gaan, anders wordt het verkeerd gebruikt als ze er voor het eerst mee worden geconfronteerd of het wordt niet gebruikt.”
• “Fantastisch! De moderne techniek werkt alleen als mensen er mee om kunnen gaan.”
• “Dit is de toekomst, net als hybride auto’s. Ook automaat rijden zou gestimuleerd moeten worden in plaats van gedemotiveerd.”
• “Het hoort bij de huidige tijd en voertuigbeheersing.”
• “Ja, in combinatie met aandacht voor veiligheid. Leerlingen moeten leren dat ze niet ‘op de rij-ondersteuning’ moeten rijden, maar zélf verantwoordelijkheid moeten nemen.”
• “Laat die inschatting over aan de instructeur. Bij sommige leerlingen leg ik alles uit (ik heb een premium auto uit 2017) bij andere ben ik al blij als ze weten welk lampje van de handrem is.”

‘Cursist moet al zo veel leren’

De 22 procent die tégen het gebruik van ADAS in de rijles is, geeft vooral als reden dat de leerling na het behalen van zijn rijbewijs toch in een oudere auto gaat rijden die niet over rijondersteunende technieken beschikt:

• “Dit kan de kandidaat heel snel zelf leren als hij rijervaring heeft. De tijd kan beter besteed worden aan het op een hoger peil brengen van de basis rijvaardigheid. Hierdoor groeit de kandidaat als hij eenmaal zelfstandig rijdt verder door.”
• “De basis van het autorijden, daar gaat het om en als de kandidaat eenmaal geslaagd is en hij of zij koopt een auto waar die snufjes niet aanwezig zijn, dan weten ze niet hoe en wat.”
• “Er kunnen nog wel een paar extra uren bij en de tarieven wat omlaag om het betaalbaar te houden voor de leerlingen. Pfff.”
• “Is niet nodig. Een cursist moet al zoveel leren zodra de last van hun schouders vallen na het examen krijgen ze genoeg tijd om met dit soort dingen om te gaan. Vaak kunnen ouders hierbij ook bijdragen als ze hun auto uitlenen want zelf zullen ze niet zo snel een auto kopen met al deze opties.

Het gebruik van ADAS in het examen

Sinds 1 januari 2016 mogen examenkandidaten moderne ondersteunende systemen gebruiken tijdens rijexamens voor de personenauto en de personenauto met aanhangwagen. Het gebruik van ADAS tijdens het rijexamen is vrijwillig. Met het toestaan daarvan verandert het examen verder niet. De examinator beoordeelt de rijvaardigheid van de examenkandidaat en niet het gebruik van de rij-assistentie. Systemen die het rijden van de automobilist volledig overnemen blijven verboden tijdens het examen.

Hoewel een grote meerderheid van de rijinstructeurs vindt dat ADAS aan bod moet komen tijdens de rijles, zien zij dit niet graag terugkomen als standaard onderdeel bij het praktijkexamen. 61 procent is tegen het verplicht stellen in het praktijkexamen. Bij oudere rijinstructeurs ziet die verdeling er ook op dit vlak heel anders uit: daar is 49 procent voor invoering van ADAS in het examen, 51 procent is tegen.

Vindt u dat ADAS ook een onderdeel zou moeten worden van het praktijkexamen van het CBR?

Enkele toelichtingen van de respondenten:

• “Niet alle CBR-examinatoren zijn op de hoogte van alle functies van de hulpmiddelen. Helaas!”
• “Het is de toekomst waar we nu al een hele tijd in zitten. Eerder implementeren. Vaak gebeurt dit te laat. Zo ook vroeger met de navigatie.”
• “Er zijn al veel punten waarop ze beoordeeld worden, voor nu vind ik dit nog bijzaak. Leerlingen die moeite hebben, hebben hun handen vaak al vol.”
• “Dit hoor je tijdens de opleiding te leren. Als je dit wilt toetsen kost het meer examentijd en nog niet elke auto is met alles uitgerust. Voor nu ‘nee’ maar in de toekomst een ‘ja’.”
• “Hiermee verplichten ze rijscholen om alle extra optie’s op hun auto te nemen. Dat verhoogt de kosten en ook de lestarieven. De markt staat al zo onder druk door rijscholen in lesauto’s uit het jaar kruik.”
• “De keuze voor de auto ligt nog altijd bij de rijschool.”

Enquête VerkeersPro

VerkeersPro stuurde een enquête naar haar ruim 10.000 nieuwsbrief-abonnees, die merendeels werkzaam zijn als rijschoolhouder of rijinstructeur. Zo’n 2.500 lezers namen deel aan het onderzoek. Het onderzoek wordt gehouden naar aanleiding van de aanpassing van de Wet Rijonderricht Motorrijtuigen (WRM).

In de enquête komen diverse onderwerpen aan bod waarover binnen de rijschoolbranche momenteel discussie wordt gevoerd, zoals opleiding voor rijinstructeurs, lesprijzen, bijscholing en de sanctie. Maar ook actuele thema’s zoals de lange wachttijden bij het CBR en het gebruik van ADAS. Deze zomer publiceert VerkeersPro per thema over de uitkomsten van het onderzoek. Vervolgens krijgen onder meer de brancheverenigingen, CBR en IBKI de mogelijkheid te reageren op de uitkomsten.

Lees ook de eerder geschreven verhalen over de uitkomsten van de enquête.